foundation stone

Latin Keywords lapidis, lapidem, funda*, primarii, primum, primarium, "Nemo ecclesiam aedificet"
Short Description Laying and blessing of a foundation stone where a church is to be built. The rite differs from both the blessing of a cemetery and from the dedication of a church.

Documents

Book Original Index Title P.N
AT Salzburg 1000-1050, Pontifical, BM Vendôme Ms. 14 | 1022 Incipit canon de aedificanda ecclesia
30 (25r)
CZ Litomyšl 1376, Pontifical, OPraem Praha DG I 19 | 343 Ordo ad ponendum lapidem primarium in fundamento ecclesiae
158 (77r)
DE Augsburg 1138-1142, Pontifical, BSB München Clm 03909 | 914 Si quis vult ecclesiam aedificare
389 (193v)
DE Augsburg 1000-1200, Pontifical, BSB München Clm 03917 | 915 Incipit canon de aedificanda ecclesia
159 (78r)
DE Biburg 1100-1200, Ritual, OSZK Budapest Cod. Lat. 330 | 1439 Oratio quando ponendum est fundamentum ecclesiae
113
DE Freising 1005-1039, Pontifical, BSB München Clm 21587 | 287 Canon de aedificanda ecclesia
187
DE Lüneburg 1100-1150, Pontifical, HAB Wolfenbüttel Cod. Guelf. 0141 Helmst., Heinemann-Nr. 164 | 349 Canon de aedificanda ecclesia
168 (82v)
DE Mainz 1671, Ritual, Agenda Moguntina-Herbipolensis-Wormatensis | 370 Ritus benedicendi et imponendi primarium lapidem pro ecclesia aedificanda servandus a sacerdote facultatem habente ab episcopo
330 (313)
ES Barcelona 1569, Ritual, Ordinarium Barcinonense | 197 De processione ad ponendum primum lapidem pro ecclesia aedificanda
394 (180v)
ES Calahorra 1532, Ritual, Manuale Calagurritanum et Calciatense | 815 Ordo benedicendi primarium lapidem ponendum in novo aedificio ecclesiae
241
ES El Burgo de Osma 1565, Ritual, Manuale Oxomense | 241 Ordo ad benedicendum primum et praecipuum lapidem positum in novo aedificio ecclesiae
212 (114v)
ES Huesca 1275-1300, Pontifical, Arch. Catedral Huesca Ms. 10 (9) | 970 Quinta decima de benedictione aedificii ecclesiae construendae. Incipit canon de aedificanda ecclesia
71 (68v)
ES Sigüenza 1200-1300, Pontifical, Bibl. Cap. Toledo Ms. 39.14 | 591 Nemo ecclesiam aedificet antequam civitatis episcopus illuc veniat
256
FR Angers, Saint-Serge et Bacchus 1412-1418, Pontifical, Mus. Dobrée Nantes Ms. 10 | 1003 Incipit ordo in nova fundatione ecclesiae
69
FR Arras 1300-1400, Pontifical, BNF Paris Lat. 00972 | 169 De benedictione et impositione primarii lapidis
33
FR Auxerre 1300-1325, Pontifical, BM Auxerre Ms. 053 | 946 Ad lapidem angularem vel primarium ponendum in fundamento ecclesiae
207
FR Bretagne 1300-1500, Pontifical, BAV Borgh. 35 | 979 Incipit ordo de aedificanda ecclesia
131 (64r)
FR Fréjus 1371-1378, Pontifical, BNF Paris Lat. 09479 | 718 Incipit secunda pars et primo de benedictione et impositione primarii lapidis in ecclesiae fundatione
157 (151v)
FR Le Mans 1200-1250, Pontifical, BM Le Mans Ms. 141 | 1001 De benedictione et impostitione primarii lapidis ubi fundata est ecclesia
328
FR Lodève 1324-1331, Pontifical, BM Toulouse Ms. 118 | 1009 Secunda pars incipit et primo de benedictione et impositione primarii lapidis in ecclesiae fundatione
149
FR Mende 1409, Pontifical, BSB München Clm 10073 | 723 Secunda pars incipit et primo de benedictione et impositione primarii lapidis in ecclesiae fundatione
254
FR Metz 1713, Ritual, Rituale Metense | 388 Ordo benedicendi et imponendi primarium lapidem ecclesiae construendae
512 (137)
FR Paris 1400-1420, Pontifical, BNF Paris Lat. 00961 (1) & (2) | 729 De benedictione et impositione primarii lapidis ubi fundata est ecclesia
572 (267v)
FR Sens 1175-1300, Pontifical, BNF Paris Lat. 00934 | 585 Ordo in fundatione ecclesiae
291
FR Strasbourg 1311, Pontifical, ÖNB Wien Cod. 1814 Han | 942 Benedictio lapidis primarii quae non est in populi ordinatione
120
FR Strasbourg 1475 (after), Pontifical, BM Cambrai Ms. 224 (214) | 982 Ordo ad ponendum primarium lapidem
102 (89r)
FR Strasbourg 1475 (after), Pontifical, BM Cambrai Ms. 224 (214) | 982 Sequuntur antiphonae et responsoria quae deserviunt supra in consecratione clericorum ecclesiarum vel cimiteriorum et ceterorum
209 (195r)
FR Toul 1420, Pontifical, BNF Paris Lat. 12079 | 621 De benedictione et impositione primarii lapidis in ecclesiae fundatione
492
GB Bangor 1309-1328, Pontifical, Univ. Arch. Bangor Ms. 1 | 195 Benedictio lapidis pro fundanda ecclesia
308
GB York 1508-1514, Pontifical, Cambridge UL Ff.6.1 | 690 Benedictio lapidis pro fundamento ecclesiae
348 (295)
HR Dubrovnik 1200-1400, Pontifical, BAV Borgh. 14 | 1131 Ad benedicendum primarium lapidem
35
HR Zagreb 1200 (about), Pontifical, Knj. Metrop. Zagreb MR 124 | 918 Incipit ordo ubi aedificenda est ecclesia
8
HU Boldva 1190-1200, Sacramentary, OSZK Budapest MNy 1 | 710 Nemo ecclesiam aedificet
326 (132r)
HU Esztergom 1625, Ritual, Rituale Strigoniense | 265 Ritus benedicendi et imponendi primarium lapidem pro ecclesia aedificanda servandus a sacerdote facultatem habente ab episcopo
190 (192)
HU Győr 1731, Ritual, Rituale Iaurinense | 911 Ritus benedicendi et imponendi primarium lapidem pro ecclesia aedificanda
179 (177)
HU Veszprém 1772, Ritual, Rituale Vespremiense | 910 Ritus benedicendi et imponendi primarium lapidem pro ecclesia aedificanda
216 (201)
IT Italia 1075-1100, Pontifical, BM Troyes Ms. 2272 | 1020 Canon de aedificandi (sic) ecclesia
39
IT Italia 1200-1250, Pontifical, BN Napoli Ms. VI G 22 (VII F 24) | 374 Canon de aedificanda ecclesia
58 (45v)
IT Messina 1200-1300, Pontifical, BNE Madrid Ms. 00678 | 384 Incipit canon de aedificanda ecclesia
38
IT Messina 1300-1500, Pontifical, BNE Madrid Ms. 00715 | 991 Benedictio lapidis primarii quae non est in ordinario papali
72
IT Monreale 1200-1300, Pontifical, BAV Vat. lat. 06748 | 927 Incipit canon de aedificanda ecclesia
15
IT Roma 1595, Pontifical, Pontificale Romanum | 1194 De benedictione et impositione primarii lapidis pro ecclesia aedificanda
281
IT Roma 1614, Ritual, Rituale Romanum | 1195 Ritus benedicendi et imponendi primarium lapidem pro ecclesia aedificanda
164
IT Siracusa 1200-1400, Pontifical, BAV Vat. lat. 04746 | 926 Incipit canon de aedificanda noviter ecclesia
30 (29r)
IT Sora 1200-1225, Pontifical, BAV Borgh. 49 | 980 Nemo ecclesiam aedificet antequam civitatis episcopus illuc veniat
84 (40r)
IT Troia 1300-1350, Pontifical, BN Napoli Ms. VI G 24 | 640 Benedictio lapidis quae non est in ordinario papali
202
ME Bar 1200-1300, Pontifical, OCist Zwettl Ms. codex Zwettlensis 300 | 959 Benedictio in fundamenta ecclesiae
242
ME Kotor 1166, Mass Lectionary, Pontifical, BRAN St. Petersburg F. no. 200 | 958 Ordo Romanus ad aedificandum ecclesiam
195
NL Utrecht 1450 (about), Pontifical, UB Utrecht Hs. 400 | 989 De benedictione in impositione primi lapidis ecclesiae novae aedificandae
134 (63v)
PL Kraków 1423-1455, Pontifical, Kap. Katedr. Kraków Ms. 12. | 316 Benedicat episcopus lapidem in hunc modum
17 (4)
PL Kraków 1488-1503, Pontifical, Kap. Katedr. Kraków Ms. 14 | 1144 Si quis vult benedicere lapidem primarium in fundamento ecclesiae locandum
14
PL Kraków 1455-1460, Pontifical, Kap. Katedr. Kraków Ms. 13 | 1143 Et nota si quis vult benedicere lapidem primarium in fundamento ecclesiae locandum benedicat episcopus lapidem in hunc modum
55
PL Kraków 1400-1450, Pontifical, Kap. Katedr. Kraków Ms. 11 (28) | 313 In loco ubi aedificanda est basilica
160
PT Braga 1200 (about), Pontifical, Bibl. Públ. Porto Ms. 1134 (Santa Cruz 83) | 1027 Incipit canon de aedificanda ecclesia
127
PT Coimbra 1150-1200, Pontifical, Bibl. Públ. Porto Ms. 0353 (Santa Cruz 59) | 1026 Incipit canon de aedificanda ecclesia
23
UA Halicz 1375-1400, Pontifical, BN Warszawa Ms. Bawor. 5, tit. XXIII | 955 Ordo fundationis novae ecclesiae
11 (5v)
UA Halicz 1375-1400, Pontifical, BN Warszawa Ms. Bawor. 5, tit. XXIII | 955 Ordo fundationis novae ecclesiae
416 (202v)

See also