7 Mense Septembrio indictione IX.

7 I,1. Gregorius I. papa universis Siciliae episcopis nuntiat, se Petro subdiacono, rectori patrimonii ecclesiae Romanae, vices suas intra provinciam Siciliam commisisse, cum quo semel per annum concilium Syracusis sive Catanae celebrent.

8 I,2. Gregorius I. papa Iustinum, praetorem Siciliae, ad concordiam, iustitiam, honestatem adhortatur. Addit de frumentis copia sufficienti Romam transmittendis et de novo rectore Siciliae patrimonii (Petro subdiacono).

9 I,3. Gregorius I. papa Paulum scholasticum de pontificatu sibi gratulantem reprehendit. Maurentium chartularium et Petrum subdiaconum, rectorem patrimonii Siciliae, ei commendat.

10 I,4. Gregorius I. papa Iohannem Constantinopolitanum (episcopum) suae electioni non restitisse dolet. Synodicam, quam Bacauda episcopus (Formiensis) iam non deferre possit, brevi promittit.

11 Mense Octubrio indictione IX.

11 I,5. Gregorius I. papa Theoctistae, sorori imperatoris (Mauricii), queritur de pontificatus negotiis, quae reluctanti animo et iussu solummodo imperatoris susceperit.

13 I,6. Gregorius I. papa Narsi (Constantinopolitano) de susceptis pontificatus curis queritur. Pro fratribus suis imperatori per Honoratum diaconum (responsalem suum) suggessisse se addit. Varias personas salutat.

15 I,7. Gregorius I. papa Anastasio episcopo (expatriarchae Antiocheno) de pontificatus occupationibus queritur. Significat ab imperatore (Mauricio) se petivisse, ut eum honore restituto Romam venire concedat.

16 I,8. Gregorius I. papa Bacaudae, episcopi Fromiensis, dioecesi adiungit ecclesiam Minturnensem.

16 I,9. Gregorius I. papa Petro subdiacono mandat, ut litem inter monasterium Sancti Theodori Panormitanum et homines iuris ecclesiae Romanae componat. Bacaudae xenodochi testamentum confirmat.

17 Mense Novembrio indictione IX.

17 I,10. Gregorius I. papa Honorato, diacono Salonitano, nisi contentionem cum (Natali) episcopo suo sedet, minatur, se eum Romam ad iudicium severum vocaturum esse.

18 Mense Decembrio indictione IX.

18 I,11. Gregorius I. papa Clementinam patriciam de morte Eutherii consolatur. Anatholium diaconum se ei mittere non posse addit.

19 I,12. Gregorius I. papa Iohanni, episcopo de Urbe Vetere, iubet, ut iniuriarum in monasterium Sancti Gregorii finem faciat.

19 I,13. Gregorius I. papa Dominico, episcopo Centumcellensi, commendat Luminosam, quae post mortem Zemarci tribuni, mariti sui, comitivam dignitatem acceperit.

20 I,14. Gregorius papa Demetrio, episcopo Neapolitano, scribit de Stephano, praesentium portitore, in communionem catholicam recepto, et aliis lapsis, sociis eius, item in communionem recipiendis.

20 I,14a. Gregorius I. papa Maximo, abbati monasterii Sancti Andreae ad Clivum Scauri Romani, privilegium confert, quo defendit, ne loca vel praedia a se ante tres annos monasterio donata ab abbate vel ab aliis ex congregatione auferantur.

22 Mense Ianuario indictione IX.

22 I,15. Gregorius I. papa Balbino, episcopo Rossellano, mandat, ut suscepto munere visitatoris ecclesiae Populoniensi presbyteros diaconosque ordinet.

22 I,16. Gregorius I. papa Severum, episcopum Aquileiensem, cum sociis dubietatis Romam venire, ut in synodo iudicentur, (Mauricii) imperatoris auctoritate iubet.

23 I,16a. Istriensium provinciarum episcopi in concilio adunati Mauricio imperatori suggerunt, ne metropolita eorum, Severus Aquileiensis archiepiscopus vi a Gregorio papa ad Romanam civitatem deducatur, iudicandus ab adversario trium capitulorum, cuius communionem devitent. Exponunt fidem suam, damnationi trium capitulorum consensum negantem, cuius coram imperatore opportuno tempore rationem reddere cupiunt.

27 I,16b. Mauricius imperator Gregorio I. papae interdicit, ne Severum episcopum Aquileiensem sociosque eius sollicitet, qui tribus epistolis supplicaverint, ne Romam ad iudicium ire cogantur.

29 I,17. Gregorius I. papa universis Italiae episcopis mandat, ut mortem Authari, regis Langobardorum catholicae fidei infesti, respicientes, Langobardos, ne in haeresi Arriana filios relinquant, adhortentur.

29 I,18. Gregorius I. papa Petro subdiacono mandat, ut Marcello in monasterio Panormitano paenitenti victum vestitumque porrigat et ecclesiis Siculis, quarum sacerdotes lapsi sint, alios praeficiendos curet.

31 I,19. Gregorius I. papa Natali, episcopo Salonitano, praecipit, ut Honoratum archidiaconum in pristinam dignitatem restituat. Manentes in discordia ad suum iudicium vocat.

31 I,20. Gregorius I. papa Natali, episcopo Salonitano, initum pontificatum gratulanti, gratias agit.

32 Mense Februario indictione IX.

32 I,21. Gregorius I. papa Nonnoso, possessionem quandam petenti, se cum Maurentius (chartularius) venerit satisfacturum scribit.

32 I,22. Gregorius I. papa Georgio, praefecto praetorio Italiae, et Dei et imperatoris gratiam precatur, confidens eum hominum pravitatibus contemptis concordiae favere.

33 I,23. Gregorius I. papa Anthemio subdiacono (rectori partimonii Campaniae) mandat, ut quibusdam ancillis Dei Nolanis et Paulino presbytero monasterii Sancti Hermasi Repperiensis monachisque duobus Sancti Archangeli Lucullani annuum subsidium persolvat.

34 I,24. Gregorii I. papae syndica, transmissa Iohanni Constantinopolitano et aliis patriarchis. Praemittitur fidei confessioni expositio de onere officisque suscepti pontificatus, qua qualis debeat esse sacerdos docetur.

43 I,24a. Gregorius I. papa Iohanni episcopo (Ravennati) obiurganti, quod pontificatum fugere voluerit, Regulam pastoralem mittit, qua qualis debeat esse pontifex docet.

44 I,25. Gregorius I. papa Anastasio, patriarchae Antiocheno, de susceptis pontificatus curis queritur. Synodicam transmittens per Bonifacium defensorem secretum quoddam ei communicat. Sancti Petri claves donat.

45 I,26. Gregorius I. papa Anastasio, archiepiscopo Corinthio, ordinationem suam indicat. Bonifacium defensorem ad imperatorem (Mauricium) missum commendat.

46 I,27. Gregorius I. papa Sebastiano, episcopo Resinensi, scribit de suggestione ad imperatorem (Mauricium), ut Anastasium (Antiochenum) patriarcham Romam ire permitteret, non demissa. Anastasii voluntatem scire desiderat.

47 I,28. Gregorius I. papa Aristobolum (Constantinopolitanum) expraefectum et antigraphum consolatur afflictum rogatque, ut epistolae suae prolixae non verba sed sensum traducat.

48 I,29. Gregorius I. papa Andreae illustri (Constantinopolitano) queritur de suscepti pontificatus oneribus. Clavem beati Petri ei mittit.

48 I,30. Gregorius I. papa Iohanni exconsuli atque patricio et quaestori (Constantinopolitano) queritur, patrocinio eius se episcopum factum esse non Romanorum sed Langobardorum. Clavem beati Petri ei mittit.

49 I,31. Gregorius I. papa Philippico comiti excubitorum scribit, quo animo episcopatum susceperit, commendans ei Italiae causas.

50 I,32. Gregorius I. papa Romanum patricium et exarchum Italiae hortatur, ut Blandum episcopum Hortonensem iam diu Ravennae detentum aut synodi iudicio subiiciat, aut ad ecclesiam suam reverti concedat.

51 I,33. Gregorius I. papa Venantio coniugi Patriciae Italicae, quod a vita monachica descierit, opprobrio dat. Monet, ut vitet falsos amicos Romamque veniat.

53 I,34. Gregorius I. papa Petro, episcopo Terracinensi, mandat, ut Iudaeis de veteri loco congregationis eorum pulsis, novum locum denuo eis ademptum restituat. Ut clementia Iudaeos ad Christianam fidem convertat, monet.

54 I,35. Gregorius I. papa Iohanni, episcopo Ravennati, mandat, ut Maurilioni expraefecto, in asylo residenti, cum reddat rationes Georgio praefecto (praetorio), opem ferat.

55 I,36. Gregorius I. papa Malchum, episcopum Dalmatiae, admonet, ut Stephanum, episcopum Scodrensem, compellat ad eligendum iudicium, in quo controversiae eius cum Iohanne consiliario Gregorii praefecti (praetorio) disceptentur.

56 I,37. Gregorius I. papa Anthemium subdiaconum, quod pauperum curam negligat, reprehendens, Patheriae materterae suae, aliisque feminis Palatinae et Vivianae subsidium dare iubet. Ad diem paschalem eum evocat.

57 I,38. Gregorius I. papa Felici, episcopo Messanensi, nuntiat, se Petro (subdiacono) rectori (patromonii Siculi) mandasse, ut Paulini episcopi Taurianensis monachos in monasterio Sancti Theodori Messanensi sub episcopi eorum regimine constituat.

57 I,39. Gregorius I. papa Petro subdiacono (rectori patrimonii Siculi) mandat, ut monachos Paulini, Taurianensis episcopi, per Siciliam vagantes, in monasterium Sancti Theodori Messanense reducat, quod monasterium Paulini curae subiiciatur.

58 I.39A. Gregorius papa Petro subdiacono (patrimonii Siculi rectori) de episcopis a causis saecularibus removendis, de rebus et mancipiis iniuste acquisitis restituendis, de modo, quo cum laicis agat, praecipit. Episcopos non ad natalem suum sed ad beati Petri Romam convenire iubet.

61 Mense Aprili indictione IX.

61 I,40. Gregorius I. papa Anthemio subdiacono (rectori patrimonii in Campania), querimonia Iohannis episcopi Surrentini motus, de disciplina monarchorum praecipit.

62 I,41. Gregorius I. papa Leandro, episcopo de Spaniis (Hispalensi), de pontificatus onere queritur. Laetatur de Reccardei conversione. Decernit de tripla baptismatis mersione, Codices quosdam mittit, sed nondum expositionem in beatum Iob, quae adhuc a librariis conscribatur.

64 I,41a. Licinianus (Carthaginis Spartariae) episcopus Gregorii papae librum regulae pastoralis laudibus tollit. Opus de libro Iob et alios eius libros morales sibi transmitti petit.

67 Mense Maio

67 I,42. Gregorius I. papa Petro subdiacono Siciliae (patrimonii rectori) de plurimis causis scribens, praecipit de oneribus ecclesiae rusticorum, de condicione conductorum colonorumque, de negotiis Petri conductoris, Campaniani magistri militum, Salpingi Iudaei, Antonini (defensoris), de pecunia Canusinae ecclesiae, de lapsis sacerdotibus, de coelibatu subdiaconorum, de sustentatione Liberati negotiatoris, de hereditate Fantini defensoris, de donationibus quibusdam, de Saturnino Romam dirigendo, de Maximi subdiaconi vidua et filiis sustentandis.

75 I,43. Gregorius I. papa universis Illyriae episcopis mandat, ut coepiscopos ab hostibus expulsos in ecclesiis suis recipiant et sustentent, confirmans imperatoris decretum ad praefectum praetorio Iobinum destinatum.

76 Mense Iunio

76 I,44. Gregorius I. papa Petro subdiacono (rectori patrimonii Siculi) praecipit, ut caeco egentique viro Filimuth sustentationem annuam tribuat.

77 I,45. Gregorius I. papa Virgilium (Arelatensem) et Theodorum, Massiliensem episcopum, horatur, ne Iudaeos ad baptismum cogant.

78 I,46. Gregorius I. papa Theodirum, ducem Sardiniae, monet, ut Donatum officialem suum, qui monasterii Sancti Viti possessionem detentet, ad iudicium cum Iuliana abbatissa trahat, iubetque ut testamentum Pompeianae generi cassari interdicat.

79 I,47. Gregorius I. papa Honorato diacono (responsali Constantinopolitano) mandat, ut imperatori (Mauricio) querelas suggerat, quas contra Theodorum magistrum militum et Sardiniae ducem cives per Ianuarium Caralitanum archiepiscopum protulerint.

80 I,48. Gregorius I. papa Anthemio subdiacono (rectori Campaniae) mandat, prohibeat, ne in Eumorfiana insula cum monachis habitent mulieres. Ad insulae fabricam Felici abbati plumbi quantitatem donat. Ibi et in Palmaria et in aliis insulis pueros minores annis octodecim monachos fieri vetat.

81 I,49. Gregorius I. papa universos monachos in Christi-monte insula dissolute viventes Orosio abbati oboedire iubet.

82 I,50. Gregorius I. papa Symmacho defensori praecipit, ut una cum Orosio abbate et monachis transmittendis in insulam Corsicam locum monasterii eligat, et in Gorgona insula monachos corrigat. De sacerdotum castitate et de sustentatione aliquibus danda addit.

83 Mense Iulio

83 I,51. Gregorius I. papa Felicem, Sipontinum episcopum, visitationem constituit Canusinae ecclesiae, ubi presbyteros quosdam ordinari iubet.

83 I,52. Gregorius I. papa Iohannem, episcopum Surrentinum, in Capreae insulae monasterio Sancti Stephani reliquias Sanctae Agathae sollemniter collocare iubet.

84 I,53. Gregorius I. papa Anthemium subdiaconum (rectorem patrimonii Campaniae) praecipit, curet, ne filii Gaudiosi et Siricae manumissae ab actoribus Romanae ecclesiae iuri vindicentur.

85 I,54. Gregorius I. papa Petro subdiacono (rectori patrimonii per Siciliam) mandat, ut ad dedicationem oratorii beatae Mariae in monasterio (Panormitano) Mariniani abbatis aedificati mense Augusto largitiones quasdam contribuat.

86 I,55. Gregorius I. papa Severo episcopo (Ficulino, Arimeinensis ecclesiae) visitatori scribit, aut (Ariminenses) episcopum sibi eligant, aut ab ipso indicatum accipiant. Ocleatinum autem non concedit.

86 I,56. Gregorius I. papa Arsicinum ducem, clerum, ordinem et plebem Ariminenses admonet, ne Ocleatinum eligant. Si alium non inveniant, ipse designavit qui ordinetur.

87 I,57. Gregorius I. papa Anthemio subdiacono (rectori patromonii per Campaniam) mandat, ut Palatinae stipendium annuum persolvat.

87 I,58. Gregorius I. papa clerum, ordinem et plebem Perusinam abhortatur, ne episcopum eligere cunctentur.

88 I,59. Gregorius I. papa a Gennadio, patricio et exarcho Africae, petit, ut Theodorum magistrum militum (et ducem Sardiniae) ab iniuriis in pauperes et homines ecclesiae Turritanae prohibeat.

89 I,60. Gregorius I. papa Ianuario, archiepiscopo Caralitano, Catellam tuedam commendat.

89 I,61. Gregorius I. papa Ianuario, archiepiscopo Caralitano, Pompeianam tuendam commendat.

90 I,62. Gregorius I. papa Ianuario, archiepiscopo Caralitano, Catellam tuendam commendat.

90 I,63. Gregorius I. papa Anthemio subdiacono (rectori patromonii per Campaniam) praecipit, ut domum Petronii Romanae ecclesiae notarii iniuste titulatam viduae eius Theodorae restituat.

91 I,64. Gregorius I. papa Felici, episcopo Messanensi, praecipit, ut clero consuetum stipendium transmittat. Palmatianarum, quas ipsi dono dederit, pretium reddit et interdicit ei, ne Romam veniat.

92 I,65. Gregorius I. papa Petro (subdiacono et rectori patromonii Siculi) mandat, ut Pastori annuam sustentationem impertiat.

92 Mense Augusto

92 I,66. Gregorius I. papa Anthemio subdiacono (rectori Campaniae patrimonii) mandat, ut clericos, qui supellectilem ecclesiae Venafranae vendiderint, ad paenitentiam religet, et Hebraeum, qui eam emerit, per iudicem provinciae ad restitutionem cogat.

93 I,67. Gregorius I. papa Petro subdiacono (rectori patrimonii Siculi) mandat, ut monasterii Iohannis abbatis negotia Fausto quodam cancellario commitat.

94 I,68. Gregorius I. papa universos episcopos per Siciliam commonet, caveant pseudodefensores, qui eos in angariis affligant.

95 I,69. Gregorius I. papa Petro subdiacono (rectori patrimonii Siculi) commendat Cyriacum et Iahannam eius coniungem, quae ex Iudaea Christiana conversa molestiam sustineat.

95 I,70. Gregorius I. papa Petro subdiacono (rectori patrimonii Siculi) mandat, curet ut episcopi Siculi qui causa cum Iustino praetore prohibit Romam die 29. Iun. non venerint, itinere destinant, quorum quosdam ad Petrum dirigit. Frumenta comparari iubet, quae mense Februario transmittantur. Naves commendatas tueatur, terras in emphyteusin concessas in utilitatem patrimonii redigat.

97 I,71. Gregorius I. papa Petro subdiacono (rectori patrimonii) per Siciliam deputat, ut possessiones ecclesiae Tauromenitanae ab Romanae ecclesiae actionariis iniuste occupatas restituat. Ad recuperandas pecunias quasdam Secundino episcopo eiusdem ecclesiae opem ferat.

97 I,72. Gregorius I. papa Gennadium, exarchum et patricium Africae, ut ecclesiae hostes Donatistas supprimat, admonet. Et eligendo a concilio et certa in sede constituendo primate praecipit. Episcopis concilii Numidiae in iternere Romano auxilium impendat.

99 I,73 Gregorius papa Genadio, patricio et exarcho Africae, de victoriis gratulatur et gratias agit, quod patrimonio Sancti Petri benedicia contulerit. Hilarium notarium suum commendat.

100 I,74. Gregorius I. papa Gaudioso, magistro militum Africae, commendat (Hilarum notarium vel chartularium suum (quem ad ordinandas res pauperum dixererit).

101 I,75. Gregorius I. papa universis episcopis Numidiae, qui per Hilarum chartularium petierant, ut veteres consuetudines de primate constituendo aliasque confirmet, obsequitur. Sed ne ex Donatistis eligatur prohibet.

102 I,76. Gregorius I. papa Leoni episcopo in Corsica visitationem ecclesiae Saonensis iniungit.

102 I,77. Gregorius I. papa Martinum, episopum quondam Tainatis ecclesiae in Corsica Aleriensem episcopum constituit.

103 I,78. Gregorius I. papa clerum, ordinem et plebem Mevaniensem adhortatur ad eligendum episcopum. Ecclesiae curam interim se Honorato presbytero commisisse nuntiat.

104 I,79. Gregrius I. papa in duabus epistolis clero et nobilibus Corsicae nuntiat, se Marinum episcopum Aleriensem et Leonem visitatorem ecclesiae Saonensis constituisse.

104 I,80. Gregorius I. papa Laurentium episcopum Mediolanensem hortatur, ut mittat, cum quo de pecunia ex patrimonii Siciliae exactione ab eo requisita definiatur.

105 I,81. Gregorius I. papa Ianuario archiepiscopo Caralitano mandat, ut Liberatum diaconum ambitione inflatum ultimum inter diacones constituat, quem sine episcopi cessione non incardinet.

106 I,82. Gregorius I. papa Hilaro notario Africae iniungit, ut Argentium, episcopum Lamigensem, concilio coacto, variorum criminum rationem reposcat.

107 Mense Septembrio indictione X.

107 II,1. Narratio de depositione Laurentii archidiaconi et promotione Honorati.

108 II,2. Praeceptio Gregorii I. papae de Litania Maiore, quae in festo annuae devotionis a Sancto Laurentio in Lucina ad Vaticanum procedat.

108 II,3. Gregorius I. papa Petro notario (Regiensi) praecipit, ut monasterii Sancti Archangeli tenuitatem sublevet, et pensionem terrulae ecclesiae Romanae minuat.

109 II,4. Gregorius I. papa Praeiecticium episcopum (Narniensem) monet, ut, cum in civitate eius mortalitas valde grassetur, Romanos et Langobardos in eo loco degentes et maxime gentiles et haereticos ad veram fidem convertat.

110 II,5. Gregorius I. papa clerum, nobiles, ordinem et plebem Neopolitanos hortatur, ut in locum Demetrii episcopi depositi successorem quam primum substituant.

110 II,6. Gregorius I. papa Bacaudae (Formiensi) et Agnello (Fundensi) episcopis mandat, ut una cum Petro episcopo (Terraciensi) exquirant, num vox psallentium ex loco sub synagoga in ecclesiam vicinam perferatur, et si necesse sit, alium locum Iudaeis assignent. Ceterum Iudaeos gravari vetat.

111 II,7. Gregorius I. papa Veloci magistro militum milites transmittit. Monet, ut Martii et Vitaliani consiliis utatur et Ariulfum (ducem Spoletinum) erumpentem a tergo adoriatur. Familias quasdam, quae cum Mauricio magistro militum sint, dimitti iubet.

112 II,8. Gregorius I. papa Maximianum, episcopum Syracusanum, vicarium apostolicae sedis in Sicilia constituit, maiores causas suo iudicio reservans.

113 II,9. Gregorius I. papa Felici, episcopo Messanensi, mandat, ut basilicam quandam in civitate Messanensi consecret.

114 II,10. Gregorius I. papa Sabino subdiacono (Romano) mandat, ut hortum quendam parthenoni Euprepiae tradat.

115 Mense Decembrio indictione X.

115 II,11. Gregorius I. papa Candido, episcopo de Urbe Vetere, praecipit, ut Calumnioso aegrotanti (clerico) consueta commoda exsolvat.

116 II,12. Gregorius papa Neapolitano clero, ordini et plebi de Paulo episcopo (Nepesino) ab eis in sedem Neapolitanam electo non assentit. Ut ei interim oboediant, monet.

117 II,13. Gregorius I. papa Paulo episcopo (Nepesino) administrationem Neapolitanae ecclesiae delegat, concedens ei iura quaedam episcopi.

117 Mense Ianuario indictione X.

117 II,14. Gregorius I. papa Nepesinum clerum, ordinem et plebem Leonito viro clarissimo, cui civitatis curam demandaverit, parere iubet.

118 II,15. Gregorius I. papa Castorio, episcopo Ariminensi, mandat, ut oratorium a Themotea conditum in honore sanctae Crucis consecret.

119 II,16. Gregorius I. papa Imporunum episcopum (Atellanum?) monet, ut Dominico presbytero, ecclesiae Sanctae Mariae quae dicitur Pisonis a sese praefectum, debita emolumenta persolvat.

120 Mense Februario indictione X.

120 II,17. Gregorius I. papa Iohannem, episcopum Veliternum, cum barbarorum periculum immineat, sedem episcopalem in locum, qui dicitur Arenata ad Sanctam Andream apostolum, transferre iubet.

121 II,18. Gregorius I. papa Paulum episcopum (Nepesinum), quem Neapolitanis visitatorem constituerat, in sedem suam reverti cupientem, incepta persequi iubet, cum de episcopo ordinando nondum decernere possit. Petrum diaconum, de quo Theodorus retulerat, a suscipione liberum reddit.

121 II,19. Gregorius I. papa Paulinum episcopum (Taurianensem) de epistola Maximiano (Syracusano) episcopo scripta (ep. II,51 anni 592, Febr. 29) certiorem facit eumque in Liparitana ecclesia sibi subdita residere, Taurianensis vero visitationem gerere iubet.

122 Mense Martio indictione X.

122 II,20. Gregorius I. papa in Natalem, episcopum Salonitatnum, conviviis male indulgentem atque mandatis apostolicis repugnantem invehitur. Quem Honoratum archidiaconum restituere iterum cum excommunicationis minis iubet. Honoratum atque nuntium sibi in iudicum transmittendos postulat.

123 II,21. Gregorius I. papa unvisersis Dalmatiae episcopis, quid Natali, episcopo Salonitano, in epistola praecedenti (II,20) de Honorato archidiacono restituendo et de iudico coram se ineundo praeceperit, significat.

125 II,22. Gregorius I. papa Antonio subdiacono mandat, ut, cum Salonae advenerit, Natalem episcopum ad restituendum Honoratum archidiaconum hortetur, et in recusantem severitatem adhibeat. Malchum episcopum quam primum ad se venire iubet.

126 II,23. Gregorius I. papa Iobino, praefecto praetorio Illyrici, sub eius regimine provinciam a barbaris vastatam reflorescere gaudet, patrimonioli administratorem (Antoninum subdiaconum) commendat. Salonitano episcopo Natali opem ferri vetat.

127 II,24. Gregorius I. papa Maximiano, epicopo Syracusano, mandat, ut presbyterum quendam, a Felice viro clarissimo chartulario commendatum, si dignum episcopatu invenerit, ad se mittat.

128 II,25. Gregorius I. papa Benenatum episcopum (Misenatem) visitatorem ecclesiae Cumanae Liberio episcopo mortuo constitutum esse denuntiat. Ut novum episcopum eligendum curet, mandat.

128 II,26. Gregorius I. papa quendam Iohannem episcopum visitatorem ecclesiae Nepesinae constitutum esse denuntiat. Cuius ecclesiae cum Paulus episcopus Neapoli visitationis munere fungatur, sollemnia paschalia ibidem procuret.

129 Mense Aprili indictione X.

129 II,27. Gregorius I. papa Rusticianam (patriciam) votum visitandi loca sancta abiecisse dolet. Passivi in eam calumnias ab imperatore repulsas esse misericordiae divinae reputat. Nominatim salutem diversis nuntiat.

130 II,28. Gregorius I. papa Iohanni, episcopo Ravennati, agit gratias, quod Castorium episcopum (Ariminensem) infirmum visitaverit, Ravennaeque receperit. Quem ad sese vel per Siciliam mitti iubet. Curam delegat Iohanni episcoporum suorum, qui ab hostibus impediti Romam venire non possint.

131 II,29. Gregorius I. papa Stephano chartulario Siciliae mandat, retrahat monachos duos, qui monasterium Sancti Gregorii, in massa Maratodis situm, reliquerint. Cui monasterio a massae presbytero nova onera imponi vetat.

132 Mense Iulio indictione X.

132 II,30. Gregorius I. papa Iustino praetori (Siciliae) Leonem episcopum (Catanensem) a falsis criminibus purgatum commendat.

133 II,31. Gregorius I. papa Eusebium abbatem reprehendit, quod communionem a Maximiano episcopo (Syracusano) oblatam recusaverit. Centum solidos ei per Petrum subdiaconum transmittit.

134 II,32. Gregorius I. papa Mauricio et Vitaliano magistris militum scribit, se timuisse, ne milites, qui ad eos mitterentur, in manus Ariulfi (ducis Spolentini) inciderent. Si Romam Arifulus pergat, ut a tergo eum insequantur, adhortatur.

135 II,33. Gregorius I. papa Mauricio et Vitaliano magistris militum nuntiat de fide Suanensium, qui cum Ariulfo (duce Spolentino) ut die 11. m. Iunii scipserit, de deditione egerint. Iubet, ut possessiones Ariulfi, si Romam attendat, depraedentur.

136 II,34. Gregorius I. papa universis Neapolitanis militibus praecipit, ut Constantio tribuno, cui custodiam civitatis mandaverit, oboedientiam porro exhibeant.

137 II,35. Gregorius I. papa Maximianum episcopum (Syracusanum) reprehendit, quod Eusebium abbatem aegrotantem excommunicaverit. Cui solatium praeberi iubet.

138 II,36. Gregorius I. papa Honorato diacono (responsali Constantinopolitano) mandat, ut Venantium chartas exconsulatus petentem imperatori (Mauricio) commendet.

138 II,37. Gregorius I. papa Iohannem, expulsum episcopum Lissitanum, vacuae ecclesiae Scyllancinae, dum Lissus ab hostibus teneatur, praesse iubet. Quomodo ecclesiam regat, praescribit.

139 II,38. Gregorius I. papa Petro subdiacono (rectori patrimonii) Siciliae varia de negotiis administrationis mandat. Praecipit, ut Iudaeis, si Christiani fieri velint, pensum minuat, et Eusebio abbati centum solidos exsolvat, ut pensiones nonae et decimae indictionum et rationes omnes secum Romam deferat. Quem habeat probatum in Syracusana parte et Benenatum notarium in Panormitana administratores patrimonii sibi substituat.

145 II,39. Gregorius I. papa Iohanni, episcopo Scyllacino, mandat, ut visitationem ecclesiae Crotoniensis suscipiat (et episcopum eligendum curet).

146 II,40. Gregorius I. papa Crotoniensi clero, ordini et plebi nuntiat, se Iohannem episcopum (Scyllacinum) iis visitatorem instituisse (cui in creando episcopo oboediant.)

147 II,41. Gregorius I. papa Iohanni, episcopo Ravennati, causam Wilandi contra Gavinianum diaconum diiudicandam demandat.

147 II,42. Gregoius I. papa Felici, episcopo Acropolitano, visitatori provinciae Lucaniae, ecclesiarum ab episcopis destutarum Velinae, Buxentinae, Blandanae curam iniungit.

148 II,43. Gregorius I. papa Lucillo, episcopo Melitensi, mandat, cogat clericos suos possessiones ecclesiae Africanae tenentes, ut earum pensionem solvant.

149 II,44. Gregorius I. papa Benenatum episcopum (Misenatem), Cumanae ecclesiae episcopo mortuo, unitarum ecclesiarum Cumanae atque Misenatis episcopum constituit.

149 II,45. Gregorius I. papa Iohanni, episcopo Ravennati, scribit de pace cum Ariulfo (duce Spoletino) ineunda, de urbibus Romana et Neapolitana ab Ariulfo et Arichi (duce Beneventano) in periculum adductis, de cause episcoporum Histriae, de Romani patricii iniquitate, de quaestionibus ecclesiastici regiminis, ceteris. Eleemosynam incensae Severi urbi denegat, Fanensi per Claudium abbatem transmittere iubet. Addit de Natali episcopo (Salonitano) in melius mutato et de Malcho episcopo, a quo rationes (patrimonii Dalmatini) postulat.

152 II,46. Gregorius I. papa Columbo episcopo (Numidiae) mandat, ut in episcoporum concilio una cum Hilaro chartulario de diaconis Pudentianae ecclesiae et Maximiano a Donatistis corrupto iudicium faciat. Maximianum removere iubet. De Donatistarum haeresi repellenda addit.

154 Mense Augusto indictione X.

154 II,47. Gregorius I. papa Ianuario archiepiscopo (Caralitano), ut multas querelas de eo delatas diiudicet, Iohannem notarium suum mittit. Reprehendit, quod Isidorum virum excellentissimum excommunicaverit.

155 II,48. Gregorius I. papa Iohannem episcopum quendam ecclesiae Trium-Tabernarum, cum eius ecclesia vicina iunctae, episcopum esse constituit.

156 II,49. Gregorius I. papa universos Hiberiae episcopos hortatur, ut dubietate de tribus capitulis ablata ad catholicam ecclesiam revertantur. Librum, quem Pelagius (II.) papa de hac re scripserat, iis transmittit.

158 II,50. Gregorius I. papa Natali, episcopo Salonitano, convivia excusanti reconciliatum se praebet. Litem eius cum Honorato archidiacono, cum legati advenerint, se iuste iudicaturum spondet.

160 II,51. Gregorius I. papa Maximiano, episcopo Syracusano, praecipit, ut Paulinum episcopum Taurianensem vacanti ecclesiae Liparitanae praeficiat.

161 II,52. Gregorius I. papa Dominico, episcopo Carthaginiensi, initum pontifactum quamvis sero admodum gratulanti gratias agit. De ecclesiasticis privilegiis servandis addit.

164 Mense Septembrio indictione XI.

164 III,1. Gregorius I. papa Petro subdiacono (rectori patrimonii) Campaniae nuntiat, se Scholasticum Campaniae iudicem admonuisse, ut vindicet seditionem in castello Lucullano contra Paulum episcopum (Nepesinum et administratorem ecclesiae Neapolitanae) motam. Ad eandem rem disquirendam Epiphanium diaconum mittit. Petro mandat, ut illos adiuvet. Addit de Clementina (patricia) eiusque mancipiis, seditionis reis, iubetque ut mancipia, quae in castelli Lucullani ecclesias refugerint, Neapolim revocentur.

166 III,2. Gregorius I. papa Paulum episcopum (Nepesinum atque visitatorem ecclesiae Neapolitanae) iniurias perpessum consolatur. Scholastico iudici Campaniae et Epiphanio subdiacono mandasse se nuntiat, ut violata iura exsequantur.

166 III,3. Gregorius I. papa Iohanni abbati (Sanctae Luciae Syracusano) scribit de Bonifatio praeposito ordinando, de tunica sancti Iohannis transmittenda, de causa Floriani finienda. Addit de disciplina monachorum et de negotio quodam.

168 III,4. Gregorius I. papa Bonifatium, episcopum Rhegiensem, misericordiae operibus bene meritum laudat.

168 Mense Octobrio indictione XI.

168 III,5. Gregorius I. papa Petro, subdiacono (rectori patrimonii) Companiae, de vidua quadam contra Deusdedit, generum Felicis de Orticello, tuenda mandat.

169 III,6. Gregorius I. papa Iohannem, Primae-Iustinianae episcopum, in dies triginta excommunicat, quod Adrianum, episcopum Thebanum, ab Iohanne, Larissaeo episcopo, iniuste condemnatum ideoque provocantem, obiectorumque criminum non convictum, sacerdotio orbaverit. Ut Adrianum suo loco restituat, iubet.

171 III,7. Gregorius I. papa Iohannem, Larissaeum episcopum, reprehendit, quod iniuste Adrianum, episcopum Thebanum, condemnaverit, e iurisdictione eius a decessore suo exemptum. Sub excommunicationis poena decernit, ut causae contra Adrianum aut a responsalibus Romanis Constantinopoli residentibus, aut ab ipsa apostolica sede decidantur. Adriano in integrum restituto, ecclesiae Thebanae bona reddat.

174 III,8. Gregorius I. papa Natalem, archiepiscopum Salonitatnum, hortatur, ut Florentium episcopum (Epidauritanum) iniuste depositum ex exsilio revocet et causam eius synodo episcopali convocata disquirat. Cuius negotii actionem Antonio subdiacono (rectori patromonii Dalmatini) mandat.

175 III,9. Gregorius I. papa Antonio subdiacono (rectori patrimonii Dalmatini) praecipit, ut Florentio, Epidauritano episcopo, ex exsilio a Natali episcopo (Salonitano) revocando (epistola III, 8), si in episcoporum concilio absulutus fuerit, res suas restituat.

175 III,10. Gregorius I. papa Sacinum subdiaconum suum (regionarium) docet, statuta synodi Chalcedonensis Iustiniani imperatoris temporibus non esse laesa. Eiusdem synodi fidem confirmat. Savinum ad catholicam ecclesiam revocat.

176 III,11. Gregorius I. papa clero, ordini et plebi Albanensi enuntiat, se Hominembonum iis episcopum ordinasse.

177 Mense Novembrio indictione XI.

177 III,12. Gregorius I. papa Maximiano, Syracusano episcopo, iterum mandat, ut Gregorii, episcopi Agrigentini, accusatores, ut Romae sententia dictatur, cum causae documentis sine mora transmittat.

177 III,13. Gregorius I. papa Agnellum, pervastatae ab hostibus ecclesiae Fundensis episopum, Terracinensis ecclesiae cardinalem sacerdotem, Petro episcopo defuncto, ita constituit, ut etiam Fundensi ecclesiae praesse non cesset.

179 III,14. Gregorius I. papa clero, ordini et plebi Terracinensi nuntiat, se Agnellum episcopum (Fundensem) ab iis elecum cardinalem sacerdotem Terracinensem constituisse. Ut ei oboediant, hortatur.

179 Mense Decembrio indictione XI.

179 III,15. Gregorius I. papa Scholasticum, iudicem Campaniae, cum Florentius, subdiaconus suus, a Neapolitanis episcopus electus, fuga ordinationem evitaverit, hortatur, ut alterum eligere curet, aut mittantur, qui Romae episcopum eligant.

180 III,16. Gregorius I. papa Petro, episcopo Bariciano, Valerianum presbyterum, ut captivos redimeret, missum, commendat.

181 Mense Ianuario indictione XI.

181 III,17. Gregorius I. papa Gratioso subdiacono (Romano) praecipit, ut domum quandam Romae positam et hortum iuris ecclesiae Romanae Florae abbatissae ad monasterium construendum tradat.

182 III,18. Gregorius I. papa Theodoro, consiliario suo, Acosimum Siculum puerum mancipium donat.

183 III,19. Gregorius I. papa Petro subdiacono (rectori patrimonii) Campaniae mandat, mittat reliquias sancti Severini, cuius nomini ecclesiam Arrianam (Romae) iuxta domum Merulanam regione tertia positam consecrare in animo habeat.

184 III,20. Gregorius I. papa Gratioso, episcopo Nomentano, ecclesiam Sancti Anthemi, Curium-Savinorum territorio constitutam, quam cum Nomentana coniunxerit, delegat gubernandam.

184 Mense Februario indictione XI.

184 III,21. Gregorius I. papa Paschali, Dometiano atque Castorio, Urbici quondam defensoris Tiburtinensis filiis, ab eorum patre, cum curam patrimonii Savinensis et Cartiolani gereret, magnam ecclesiae debitam pecuniam remittit.

185 Mense Martio indictione XI.

185 III,22. Gregorius I. papa Antonino subdiacono, rectori patrimonii Dalmatiae, mandat, ut, si Natalis episcopus obierit, successorem a clero populoque eligendum curet, electumque, ut consecretur, Romam mittat. Vetat, ne Malchus episcopus electioni intersit. Quem pro reddendis patrimonii Romani rationibus ex Sicilia venire iubet. Marcelli haec omnia consilio agantur.

187 III,23. Gregorius I. papa Petro subdiacono (rectori patrimonii) Campaniae praecipit, ut in locum Secundini monasterii Sancti Martini abbatis lapsi Theodosium a congregatione expetitum ordinare faciat. Possessiones monasterii defendat.

188 III,24. Gregorius I. papa Leontium episcopum (Urbinatem), cum Castorius episcopus infirmitate Romae retineatur, Arminensis ecclesiae visitatorem constituit.

188 III,25. Gregorius I. papa universos habitatores Armini accusat, quod Castorio episcopo infirmitatem attulerint. Leontio episcopo (Urbinati) visitatori, cui curam ecclesiae eorum mandaverit, oboedire eos iubet.

189 III,26. Gregorius I. papa Magnum, presbyterum ecclesiae Mediolanensis, a Laurentio quondam episcopo excommunicatum absolvit. Mandat, hortetur clerum et populum, ut unanimiter episcopum sibi eligant.

190 III,27. Gregorius I. papa Martiniano, abbati Panormitano, et Benenato notario, rectori patrimonii Panormitani, mandat, ut de Bonifatio viro clarissimo disquirant, an a Victori episcopo recte excommunicatus sit. Bonifatium, si sontem invenerint, in monasterium includant.

191 III,28. Gregorius I. papa Georgio, praefecto praetorio per Italiam, Armenium magnificum commendat, filium quondam Aptonii illustrissimi viri, quem orbum et egestate affectum muneri praeficiat.

192 III,29. Gregorius I. papa presbyteris, diaconibus et clero Mediolansensis ecclesiae, cum Constantium, Mediolanensem diaconum, episcopum sibi communi consensu eligere velint, exponit de virtutibus in episcopo requirendis. Iohannem subdiaconum suum mittit, ut electum eorum faciat episcopum consecrari.

194 III,30. Gregorius I. papa Iohanni subdiacono mandat, Genuam proficiscatur, et, si in Consantium diaconum, a Mediolanensi clero Laurentio episcopo defuncto electum, etiam Mediolanenses metu hostium profugi et Genuae degentes consentiant, a propriis episcopis eum episcopum consecrari faciat.

195 III,31. Gregorius I. papa Romano, patricio et exarcho Italiae, commendat Constantium, Laurentio episcopo mortuo, a Mediolanensibus electum episcopum.

195 III,32. Gregorius I. papa Honoratum, archidiaconum Salonitanum, de obiectis criminibus absolutum esse post Natalis episcopi mortem iterum testatur. Querimonias eius ad Antonium subdiaconum rectorem patrimonii Romani Salonae delegat.

196 III,33. Gregorius I. papa Dinamio, patricio Galliarum, nuntiat, se per Hylasrium de ecclesiae Romanae reditu Gallicanos solidos quadringentos accepisse. Laudans industriam eius mittit ei crucem cum reliquiis.

198 III,34. Gregorius I. papa Petro subdiacono (rectori patrimonii) Campaniae mandat, ut Festum episcopum (Capuanum) clericis civibusque eius conciliet.

198 Mense Maio indictione XI.

198 III,35. Gregorius I. papa Petro subdiacono (rectori patrimonii) Campaniae mandat, compellat clerum Neapolitanum, ut mittant, qui episcopum eligant, deferentes secum vestiarium episcopii et argenti copiam. Paulo episcopo (Nepesino, visitatori Neapolitanae ecclesiae), ad ecclesiam suam redire desideranti solidos centum et puerum mancipium dari iubeat.

199 III,36. Gregorius I. papa Savino, defensori Sardiniae, praecipit, ut una cum Iohanne notario Ianuarium, episcopum Caralitanum necnon Epiphanium presbyterum, utrumque criminum accusatum, Romam perducat. Pompeianam et Theodosiam, religiosas feminas, et Ysidorum eloquentissimum, si venire velint, secum ducat.

200 III,37. Gregorius I. papa Libertinum, practorem Siciliae, hortatur, ut Nasam Iudaeum sacrilega seductione Christianos decipientem et Christiana mancipia ementem, id quod Iustinus (praetor) pecunia corruptus concesserit, districtissime puniat. Mancipiis autem Christianis libertatem resituat.

201 III,38. Gregorius I. papa universis episcopis sub Corinthiensi metropoli constitutis se diaconum sedis Romanae mittere nuntiat, qui de crimine, Adriano (Thebano) episcopo obiecto, quamquam accusatores in gratiam cum eo redierunt, quaerat.

202 Mense Iunio indictione XI.

202 III,39. Gregorius I. papa Petro subdiacono (rectori patrimonii) Campaniae mandat, ut Numerium, diaconum Nucerinum, si sacerdotio dignus esse videatur, Romam consecrandum mittat, Catellamque servam in monasterium recipi cupientem a Felice defensore redimat.

203 III,40. Gregorius I. papa Pantaleoni notario mandat, Sipontum proficiscatur, Felicemque quendam, si stupraverit Evangeli diaconi filiam, in matrimonium eam ducere cogat. Nolentem in monasterium excommunicatum tradat. Felicem (Sipontinum) episcopum moneri iubet, et Evangelo diacono pecuniam, qua ab hostibus se redemerat, restituat.

204 III,41. Gregorius I. papa Felicem, episcopum Sipontinum, iubet inventarium supellectilis argentique ecclesiae suae una cum Pantaleone et Bonifatio, notariis sedis apostolicae, describere et per Pantaleonem transmittere.

205 III,42. Gregorius I. papa Felici, episcopo Sipontino, de Felice nepote eius, qui Evangeli diaconi filiam stupraverit, mandat, ut aut eam in matromonium ducat, aut excommunicatus in monasterio paenitentiam agat.

205 III,43. Gregorius I. papa Bonifatio, episcopo Rhegiensi, praecipit, ut Stephaniae res a Lucii decessoris eius actoribus inique ablatas restitui faciat.

206 III,44. Gregorius I. papa Andream, episcopum Tarentinum, si iam sacro ordine constitutus concubina usus sit, abdicare iubet, atque ob mulierem de matriculis crudeliter verberatam sacris per menses duos abstinere.

207 III,45. Gregorius I. papa Iohanni, episcopo Callipolitano, mandat, ut Andream episcopum (Tarentinum) si concubina usus sit sacro iam ordine constitutus, abdicare iubeat. Propter eius ab eodem male tractatis opem ferat.

208 Mense Iulio indictione XI.

208 III,46. Gregorius I. papa clerum ecclesiae Salonitanae, quod Honoratum archidiaconum elegerint, laudat. Cui ut adversarios quoque conciliaret Antonio subdiacono (rectori patrimonii Dalmatini) mandatum esse nuntiat. De Malchi iniuria contra illos cohibenda addit.

209 III,47. Gregorius I. papa Columbum episcopum (Numidiae) hortatur, ut eorum quae beato Petro promiserit memor esse non desinat, et primatem synodi suae admoneat, ne aut pueris aut mercede sacri ordines tribuantur. De concilio congregando se certiorem fierit petit. Per Victorinum diaconum claves beati Petri dono mittit.

210 III,48. Gregorius I. papa Adeodati episcopi primatis provinciae Numidiae erga se studium laudat; de ordinandis pontificibus ei praescribit, omnibus in negotiis Columbi episcopi consilio eum uti iubet. De futuro concilio litteras poscit.

211 III,49. Gregorius I. papa Theodorum, episcopum Lilybaetanum, sacerdotum mores observantem, laudat. Maximianum episcopum (Syracusanum), quid agendum sit, informet. Paulum quondam episcopum in monasterio paenitentiae causa manere iubet, quaerique una cum praetoris (Libertini) vicario de criminibus Bonifatio cuidam obiectis.

212 III,50. Gregorius I. papa Maximianum, episcopum Syracusanum, rogat, ut sibi de miraculis sanctorum patrum in Italia gestis librum composituro de Nonnoso abbate referat.

213 III,51. Gregorius I. papa Prisco, patricio Orientis, de imperatoris gratia recuperata gratulatur. Savinianum diaconum (responsalem ecclesiae Romanae Constantinopolitanum) et Castum gloriosum (magistrum militum urbis Romae) commendat.

214 III,52. Gregorius I. papa Iohannem, episcopum Constantinopolitanum, tum de Iohannis presbyteri causa, tum de Athanasio, Isauriae monacho et presbytero, in ecclesia Constantinopolitana verberato, scire se dissimulantem reprehendit. Savinianum diaconum, responsalem suum, commendat.

216 III,53. Gregorius I. papa Maximiano, episcopo Syracusano, mandat, ut Agathoni, remoto episcopo Liparitano, ab eadem ecclesia quinquaginta solidos in sustentationem transmitti iubeat.

216 III,54. Gregorius I. papa Iohannem, episcopum Ravennatem, nisi in sacris procurandis pallio uti vetat. Iohannis (III.) papae privilegio, quod transmiserit, praesumptionem eius non confirmari docet. Primis diaconis eius mappularum usum concedit. De quaestione in clericos quosdam habenda addit.

220 III,55. Gregorius I. papa Cypriano diacono (Siculi patrimonii rectori) mandat, ut Cosmae, si ipse substantia sua creditoribus satisfacere et filios suos e manibus eorum liberare non valeat, debita persolvat.

221 Mense Augusto indictione XI.

221 III,56. Gregorius I. papa Secundino episcopo (Tauromenitano) iam iterum praecipit, ut baptisterium de monasterio Sancte Andreae super Mascalas auferri atque quo loco fontes sint altare fundari curet.

222 III,57. Gregorius I. papa Italicae patriciae significat, se mandasse Cypriano diacono (rectori patrimonii Siculi) in Siciliam eunti, ut controversiam de causis pauperum cum ea componeret.

223 III,58. Gregorius I. papa Fortunato, episcopo Neapolitano, mandat de consecrando parthenone Neapolitano.

224 III,59. Gregorius I. papa Eutychio, episcopo Tyndaritano, significat, petiisse se a Siciliae praetore (Libertino), ut in oppugnandis idolorum cultoribus atque Angelliorum dogmatis studiosis eum adiuvaret.

225 III,60. Gregorius I. papa Fortunato, Neapolitano episcopo, a Neapolitanis bene recepto, gratulatur.

225 III,61. Gregorius I. papa a Mauricio imperatore petit, ut in lege: 'Ne quis ad ecclesiasticum officium veniat implicatus publicis administrationibus', emendet illas accessiones: 'Ut eidem in monasterio converti non liceat', atque: 'Ut nulli, qui manu signatus est, converti liceat'. Se, ut iussus fuerit, hanc legem per diversas terrarum partes transmisisse nuntiat.

228 III,62. Gregorius I. papa Domitiano metropolitano (Armeniae, episcopo Melitinensi) de Scripturae sacrae significatione respondet. Laudat eum, quod Persarum imperatorem quamquam frustra ad Christianam fidem vocaverit. De Mauricio (imperatore) addit.

230 III,63. Gregorius I. papa Narsi (Constantinopolitano) scribit, se cum Iohanne patriarcha (Constantinopolitano) presbyterum causam finire velle, additque se Theodoro medico iam gratias pro eo et commendationem dedisse. Varias personas salutat.

231 III,64. Gregorius I. papa Theodoro medico (Constantinopolitano) de ista lege: 'Ut nullus qui actionem publicam egit, nullus qui optio vel manu signatus vel inter milites fuit habitus, ei in monasterio converti liceat, nisi forte si militia eius fuerit expleta' queritur. Epistolam III, 61 imeratori opportuno tempore secrete reddi cupit.

232 III,65. Gregorius I. papa Theotimo medico (Constantinopolitano) de mutua caritate scribit. Savinianum diaconum (responsalem suum) sommendat.

233 Deo gratias. Expliciunt epistolae indictionis XI.

233 IV,4. Gregorius I. papa Theodelindam, Langobardorum reginam admonet, ut Constantii episcopi (Mediolanensis) ordinationem et communionem probet, redeatque ad catholicam ecclesiam, cum contra Chalcedonensem synodum nihil Iustiniani temporibus actum sit. Iohannem abbatem et Hippolytum notarium, qui dubitationem tollant, commendat.

234 Appendix ad indictionem XI.

234 III,66. Iohannes episcopus Ravennatis ecclesiae Gregorio papae respondet, ea quae sibi in epistolam III, 54 obiecta erant refellens, et postulans, ne privilegia ecclesiae suae minuantur.

236 III,67. Iohannes (III. papa) Petro (episcopo Ravennati) pallii usum tribuit omniaque ecclesiae (Ravennatis) privilegia confirmat.

238 Incipiunt epistolae mense Septembrio indictione XII. Registri domni Gregorii.

238 IV,1. Gregorius I. papa Constantio, consecrato episcopo Mediolanensi, gratulatur palliumque mittit.

239 IV,2. Gregorius I. papa Constantio, episcopo Mediolanensi, nuntiat, se binas epistolas transmittere, alteram Theofelindae (Langobardorum) reginae tradendam, alteram tribus episcopis, cum quibus regina damnatorum trium capitulorum causa a Constantii communione recesserit. Petit, ut quae Agilulfus rex (Langobardorum) vel Francorum reges gerant, indicet, et cum Agilulfo de pace agat.

241 IV,3. Gregorius I. papa Constantio, episcopo Mediolanensi, ut episcopis quibusdam scissuram moventibus repugnet, testimonium perhibet, illum Romae trium capitulorum damnationis cautionem non fecisse. Chalcedonensem synodum anathemate protegit.

243 IV,5. Gregorius I. papa Bonifatio, episcopo Rhegiensi, dolens, ne clericos suos officio deesse sinat, praecipit. De subdiaconis statuit id, quod de Siculis observari decreverit.

243 IV,6. Gregorius I. papa Cypriano, diacono suo et rectori Siciliae, mandat, ut Petronellam nobilem mulierem conversam et Agnellum notarium ecclesiae Romanae, qui eam stupraverit, severe puniat, et res ab monasterio Petronellae abbatas restitui curet.

244 IV,7. Gregorius I. papa Gennadium, patricium et exarchum Africae, hortatur, ut cum Columbo episcopo corrigat, quae concilium Numidicum contra canones decreverit.

245 IV,8. Gregorius I. papa Ianuario, episcopo Caralitano, Theodosiam monasterium condere cupientem commendat. Indulget, ut in domo eius Caralitana instituatur.

246 IV,9. Gregorius I. papa Ianuario, episcopo Caralitano, mandat de parthenonum disciplina severius observanda, de concilio bis in anno celebrandi, de Iudaeorum servis, qui ad ecclesias confugerint, in libertatem vindicandis, de baptizandis infantibus a presbyteris in pectore et ab episcopis in fronte tangendis, de monasterio ex Petri defuncti voluntate construendo.

248 IV,10. Gregorius I. papa Ianuarium, episcopum Caralitanum, hortatur, curet, ne Theodosia Stephani viri sui defuncti testamento obligata monasterium condere neglegat.

249 IV,11. Gregorius I. papa Maximiano, episcopo Syracusano, varia de ecclesiarum atque monasteriorum disciplina mandat: ut redituum etiam noviter ecclesiis acquisitorum quarta distribuatur, ne clerici, nisi clericatu, abbates fiant, ut defuncto vel deiecto episcopo inventarium rerum ecclesiae describatur, ut visitatoribus ecclesiarum eorumque clericis stipendium solvatur, ne virgo nondum sexagenaria abbatissa instituatur.

251 Mense Octobrio indictione XII.

251 IV,12. Gregorius I. papa Maximianum, episcoporum Syracusanum, admonet, ut puniat hominem quendam Messanensis ecclesiae, qui puellam, portitori huius epistolae ab ipso suscepto in matrimonium datam, alii venumdederit.

252 IV,13. Gregorius I. papa Clementio episcopo, Bizaceno primati, scribit de restituendo Adeodato presbytero a Quintiano episcopo propter valetudinem deiecto.

253 IV,14. Gregorius I. papa Maximiano, episcopo Syracusano, Felicem diaconum, cum Istricis synodi Constantinopolitanae adversarium nunc Romae ab errore correctum commendat, ut eum in ecclesia Syracusana cardinet.

254 IV,15. Gregorius I. papa Cypriano diacono, rectori Siculi patrimonii, mandat, ut supellectilem ecclesiarum a fugientibus sacerdotibus Italis in Siciliam delatam colligi notarique faciat.

254 Mense Novembrio indictione XII.

254 IV,16. Gregorius I. papa universis episcopis Dalmatiae mandat, ut, si Honoratus diaconus reprobetur, de moribus episcopi Salonitani eligendi sibi renuntient. Conceditque, ut, quem omnes elegerint, consecrent, excepto Maximo, qui ambitui deditus dignitate privetur.

256 Mense Decembrio indictione XII.

256 IV,17. Gregorius I. papa Felici, episcopi Sipontino, mandat, ut Tribuni clerici redemptori solidos duodecim, quibus eum solverit, ex ecclesiae pecuniis restituat.

257 IV,17a. Gregorius I. papa Secundino, episcopo Tauromenitano, homiliarum in evangelia libros duos transmittit, quarum ut immendatas iuxta eas corrigat, quas per praesentem mittit portitorem, petit.

258 Mense Ianuario indictione XII.

258 Mense Februario indictione XII.

258 Mense Martio indictione XII.

258 IV,18. Gregorius I. papa ecclesiam Sancti Pancratii (Romanam), ademptam presbyteris dat fratribus monasterii cum eadem ecclesia cohaerentis; quibus Maurum abbatem praeponit.

259 IV,19. Gregorius I. papa Leoni acolytho ecclesiam sanctae Agathae in Subura a pravitate haeretica ad catholicam fidem reductam commendat.

260 Mense Aprili indictione XII.

260 IV,20. Gregorius I. papa Maximo, praesumptori Salonitano, ordinatoribusque eius, donec eum vera imperatoris iussione ordinatum cognoverit, sacris interdicit.

261 Mense Madio indictione XII.

261 IV,21. Gregorius I. papa Venantio, episcopo Lunensi, de Iudaeorum mancipiis Christianis praecipit.

262 IV,22. Gregorius I. papa Constantio, episcopo Mediolanensi, Venantium episcopum Lunensem in cleri disciplina reformanda commendat.

263 IV,23. Gregorius I. papa nobiles ae possessores Sardiniae insulae adhortatur, ut una cum Felice episcopo et Cyriaco servo Dei rusticos ab idolorum cultu avertant.

264 IV,24. Gregorius I. papa Ianuarium, episcopum Caralitanum, monet, curet cenodochiis, disquirat causas Epiphanii presbyteri, Pauli clerici. Addit de ordinationibus, de nuptiis et conventibus clericorum, atque de mulierum vita monastica.

266 IV,25. Gregorius I. papa Zabardae, duci Sardiniae, gratulatur de pace facta cum Barbaricinis, eo pacto, ut Christiani fiant.

266 IV,26. Gregorius I. papa Ianuario, Caralitano episcopo, praecipit de clericorum disciplina severius exercenda, et de paganis ecclesiae rusticis convertendis. Addit de sacerdotibus lapsis, et de baptismate, si episcopi desint, a presbyteris plane perficiendo.

267 IV,27. Gregorius I. papa Hospitoni, duci Barbaricinorum, Felicem episcopum et Cyriacum servum Dei missos, ut Barbaricinos Christianae fidei concilient, commendat.

268 Mense Iunio indictione XII.

268 IV,28. Gregorius I. papa Candido defensori mandat, ut Albino caeco coloni filio subsidium praestet.

269 IV,29. Gregorius I. papa Ianuario, episcopo Caralitano, mandat, ut Fausianae ecclesiae ad evellendum idolorum cultum episcopum praeficiat.

269 IV,30. Gregorius I. papa Constantinae Augustae reliquias sancti Pauli, quas in nova ecclesia sancti Pauli Constantinopolitana collocandas postulaverat, negat. Catenarum eius partem promittit.

272 Mense Iulio indictione XII.

272 IV,31. Gregorius I. papa mandat Anthemio subdiacono (rectori patrimonii per Campaniam), ut tribus Iudaeis conversis subsidium det.

273 IV,32. Gregorius I. papa Pantaleonem, praefectum praetorio Africae, adhortatur, ut Donatistas comprimat, utque quam primum Paulum episcopum mittat.

274 IV,33. Gregorius I. papa Theodelindam, Langobardorum reginam, admonet, ut Constantii episcopi (Mediolanensis) ordinationem et communionem probet, cum professio catholicorum quattuor synodorum maximeque Chalcedonensis fidem amplectatur.

275 IV,34. Gregorius I. papa Leoni, episcopo Catanensi mandat, curet, ut subdiaconi a suis mulieribus abstineant et Honorata, Speciosi subdiaconi vidua inique in monasterium relegata secundo marito restituatur.

276 IV,35. Gregorius I. papa Victorem et Columbum, episcopos Africanos, adhortatur, ut contra Donatistas concilium convocent, et Paulum episcopum sibi mittant, cum quo de hac re consilium capitat.

277 IV,36. Gregorius I. papa Maximiano episcopo (Syracusano) mandat, ut Euplo, Eusanii episcopi Agrigentini filio, competentia illi bona paterna et materna restituantur.

278 IV,37. Gregorius I. papa Constantium, episcopum Mediolanensem, adhortatur, ut Brixiensisbus, qui iuramentum de tribus capitulis non damnatis postulaverint, de fide synodi Chalcedonensis conservanda tantummodo scribat. Praecipit de Iohanne, Ravennate episcopo, in missis ab eo non nominando, laudatque eum, quod epistolam suam ad Theodelindam reginam (epistola IV, 4) retinuerit. Addit de nova ad eandem epistola (epistola IV, 33), de Ursicino, de Fortunato, de scriptis ad Dynamium transmittendis.

280 IV,38. Gregorius I. papa Marcello scholastico pro Maximo (Salonitano) petenti respondet, se illi veniam dare non posse.

281 Mense Augusto indictione XII.

281 IV,39. Gregorius I. papa clero, ordini et plebi Hortonensi nuntiat, se post episcopi (Blandi) mortem alii cuidam episcopo visitationem mandasse.

282 IV,40. Gregorius I. papa Valentino abbati interdicit, ne mulieres monasterium ingrediantur, neve monachi eas sibi commatres faciant.

283 IV,41. Gregorius I. papa Bonifatium, virum magnificum Africae, Romam venire iubet, ut de fide sua respondeat. Promittit securitatem veniendi iis, quibus de eo scrupuli restent.

284 IV,43. Gregorius I. papa Fantino defensori per notarium eius sexaginta solidos transmittit, ut Cosmae Syri creditoribus, quibus solidos quinqaginta debeat satis faciat. Filium eius, quem teneant, liberare eum iubet.

284 IV,42. Gregorius I. papa Maximiano, episcopo Syracusano, mandat, ut Bacaudae episcopi (Formiensis) clericos in Sicilia promotos remittat.

285 IV,44. Gregorius I. papa Rusticianam patriciam repehendit, quod ad montem Sinai profecta, celeriter Constanstinopolim redierit. Filios filiasque eius salutat. Erga nutricem suam propensam voluntatem nuntiat.

286 Explicit

287 In nomine Domini incipit regestum domni Gregorii.

287 Mense Septembrio indictione XIII.

287 V,1. Gregorius papa Iohanni, episcopo Ravennati, mandat, ne clericos monasteriis praeponi permittat.

288 V,2. Gregorius I. papa Felici episcopo et Cyriaco abbati mandat, ut monasterium a Theodosia, religiosa domina, conditum, quod a Ianuario, episcopo Caralitano, iniuriis affectum esse dicatur, disponat. Hortatur, ut Musicus, abbas Agilitanus, monachos suos, quos illic ordinare coeperat, coerceat.

288 V,3. Gregorius I. papa Dominicum episcopum (Carthaginiensem) laudat ob zelum, quo eum haereticos coercere Prosper, praesentium lator, responsalis eius, rettulerat; improbat vero illam synodi sententiam, ut, qui haereticoum investigationem neglexerint, substantiarum dignitatumque privatione plecterentur.

290 V,4. Gregorius I. papa Victori episcopo Panormitano scribit, ut Gregorius, lator praesentium, monasterii Sancti Theodori abbas atque presbyter, diutinam paenitentiam Romae perpessus restituatur; sed praepositus ei ab Urbico, monasterii sui praeposito, aliquis de servis Dei detur. Marcia sanctimonialis in monasterium Sancti Martini, ex quo in alterum migraverit, revocetur. Victoria, alienatarum eiusdem monasterii rerum accusata, Fantino defensori examinanda tradatur. Anastasius medicus monasterium virginum ingredi vetetur.

291 V,5. Gregorius I. papa Venantio, episcopo Lunensi, mandat, ut, in Gorgonam insulam vectus, Saturninum expresbyterum, si post lapsum procurare sacra pergat, excommunicet.

291 V,6. Gregorius I. papa Sabiniano, diacono apud Constatinopolim, significat, a Maximo praevaricatore (Salonitano), contra imperatoris iussiones ab hominibus Romani patricii praemiis corruptis ordinato, litteras suas, quibus illi missis interdixisset, publice scissas esse. Malchum episcopum in custodia pro solidis occisum esse negat, nuntiatque eum, cum in domo Bonifatii notarii pransus esset, nocte subito mortuum esse. Quaedam ad Romanum patricium de epistulis suis pro Felice ad virum excellentissimum magistrum transmissis et de Catello Palatino mandata adiicit.

294 Mense Octobrio indictione XIII.

294 V,7. Gregorius I. papa Cypriano diacono et rectori patrimonii Siciliae mandat, Manichaeos persequatur, ad fidemque revocet; Iudaeos, in ecclesiae Romanae possessionibus degentes, promissa onerum levatione, ad Christianam fidem invitet. Addit de epistula, in qua iam antea ad singulas eius quaestiones per Iohannem diaconum trasmissas responderit, sed in ea, ut rusticis mutuos solidos tribuat, nihil se rescripisse arbitratur.

295 V,8. Gregorius I. papa Felicem, episcopum Serdicensem, commonet, ut Iohanni primae Iustinianae episcopo pareat.

296 V,9. Gregorius I. papa Petro, notario Regii, praecipit, ut Leonem archidiaconum Myriensis ecclesiae clericos ad eligendum episcopum hortetur; quo consecrato supellectilem eiusdem ecclesiae, quam 'secum Squillacio quondam episcopus Severinus detulerat', restituendam curet.

297 V,10. Gregorius I. papa universis episcopis per Illyricum significat Iohannem episcopum, in quem consensus eorum omnium et principis convenit voluntas, a sese confirmatum, pallio donatum vicariumque iuxta morem contitutum esse; hortatur, ut illi oboediant.

297 V,11. Gregorius I. papa Iohanni, episcopo Ravennati, concedit id, quod per multos nobiles viros expetiit, ut, donec subtilius res cognoscatur, litaniis sollemnibus pallio utatur, i.e. die natalicio sancti Iohannis Baptistae, beati Petri apostoli, beati Apollinaris martyris anniversarioque die ordinationibus ipsius Iohannis episcopi.

299 Mense Novembrio indictione XIII.

299 V,12. Gregorius I. papa Petro, episcopo Triocalitano, quartam ecclesiae Agrigentinae reditus partem pro visitatione suscepta, ut Maximiano, episcopo (Syracusano), iam scipserat, assignat.

299 V,13. Gregorius I. papa Gaudentium, episcopum Nolanum, visitatorem ecclesiae Capuanae constituit Festo episcopo Romae mortuo.

300 V,14. Gregorius I. papa clero ecclesiae Capuanae degenti Neapoli praecipit, ut Gaudentio, episcopo Nolano, ecclesiae Capuanae visitatori, oboediant.

300 V,21. Gregorius I. papa Severo, episcopo Ficulino, ecclesiae Ravennatis visitationem post Iohannis episcopi mortem delegat.

300 V,22. Gregorius I. papa clero, ordini et plebi Ravennati praecipit, ut visitatori (Severo episcopo Ficulino) obtemperent.

301 V,15. Gregorius I. papa Iohannis, episcopi Ravennatis, duplicitatem elationemque reprehendit, honorem Ravennatis ecclesiae per se imminui negat, sed Iohannem extra ecclesiam pallio non uti debere contendit.

302 V,16. Gregorius I. papa Iohanni primae Iustinianae Illyrici episcopo totius concilii consensu et principis voluntate electo gratulatur, pallium ex more transmittit, vices apostolicae sedis tribuit. Xenia, quae responsales eius ad sanctum Petrum detulerint, non recusat.

304 V,17. Gregorius I. papa Venantii, episcopi Lunensis, sollicitudinem laudat, valetudinem dolet. Diaconum et abbatem de Portu Veneris, qui peccaverit, ad sacrum ordinem revocari vetat, subdiaconosque lapsos loco moveri iubet. Neve Saturo expresbytero sacra umquam procurare liceat; cui tamen monasteriorum in Gorgona et Capraria insulis curam agere permittit. Vestem mulieri baptizandae codicemque regulae pastoralis Columbo presbytero mittit aliumque Venantio se missurum esse promittit.

305 V,18. Gregorius I. papa Constantino, episcopo Mediolanensi, respondet Amandinum, presbyteratu abbatique privatum, non esse restituendum; Vitalianum expresbyterum in Siciliam missum iri, ut custodiatu; Iovinum, quodam diaconum et abbatem de Portu Veneris, cum tribus subdiaconis lapsis removeri iussum esse; de Saturo expresbytero. Monet, ne ira utatur in Iohannae, notario ecclesiae Mediolanensis, coercendo. Fortunati causam se iudicaturum scribit.

307 Mense Decembrio indictione XIII.

307 V,19. Gregorius I. papa Romanum 'exarchum per Italiam, residentem Ravennae', hortatur, ne aut Speciosum presbyterum, qui a Iohanne episcopo (Ravennate) in monasterio inculsus excesserit, aut sanctimoniales, qui se coniugibus iunxerint, tueatur.

308 Mense Februario indictione XIII.

308 V,20. Gregorius I. papa Cypriano diacono scribit litteras eius de Maximiani, episcopi Syracusani, obitu iam mense Novembri sibi redditas esse. Successorem ut eligendum curet, mandat. Traiano presbytero a maxima parte desiderato non favet. Iohannem, ecclesiae Catinensis archdiaconum, eligi cupit.

310 V,23. Gregorius I. papa Cypriano diacono mandat, videat, ne Theodori, defuncti episcopi (Lilybitani), testamento res ecclesiae minuantur. Clerum populumque ad eligendum successorem hortetur.

310 V,24. Gregorius I. papa Castorio notario mandat, ut clerum et populum (Ravennatem) de digno successore in Iohannis episcopi defuncti locum eligendo moneat. Electione facta quinque de prioribus presbyteris et quinque de praecedentibus ad se mitti iubet.

311 V,25. Gregorius I. papa Castorio, notario suo, mandat, ut de episcopi Pisaurensis vita et actibus quaestionem habeat, et de aliorum quoque sacerdotum vita sollicitus sit; Adeodati, defuncti civis Pisaurensis, atque Thomae, tutoris ab illo constituti, voluntatem tueatur; Valerianum monachum in monasterio beati Iohannis in Classe manere iubeat; expensas ex reditibus sanctae Romae ecclesiae illic Castorio providente aggregatis faciat et, si qui superfuerit, deferat.

313 V,26. Gregorius I. papa Vinocalum ecclesiae defensorem nominat.

313 Mense Martio indictione XIII.

313 V,27. Gregorius I. papa Gaudentio, episcopo Nolano, mandat, ut clericis Capuanis Neapoli degentibus quartam de hoc, quod ante illi ecclesiae singulis annis accesserit, impertiatur Rusticoque archidiacono ablatos per Festum, quondam episcopum (Capuanum), solidos decem restituat.

314 V,28. Gregorius I. papa Cypriano diacono mandat, ut Cicerionem monachum a Petro rectore patrimonii paenitentiae damnatum Benenato episcopo ecclesiae Misenatis famulum reposcenti resituat.

315 V,29. Gregorius I. papa Iuliano scribani in causa Maximi (Salonitani), ubi ad se venerit, iustitiam se secuturum esse promittit.

316 V,30. Gregorius I. papa Mauricio imperatori, qui triginta auri libras miserit, agit gratias; eas sacerdotibus egenisque erogatas militumque murmurationem stipendio per Busam scribonem dato sedatam esse nuntiat.

317 V,31. Gregorius I. papa conductores massarum sive fundorum per Galliam constitutos hortatur, ut Arigio patricio oboediant, donec aliquis a latere suo cum litteris commendaticiis ad excellentissimum regem advenerit.

318 V,32. Gregorius I. papa Cypriano diacono mandat, ut quosdam clericos 'cantermae' noxios a Maximiano quodam episcopo (Syracusano) in custodiam missos severe puniat Libertino praetore adiuvante Archelaique medici possessiones tueatur.

320 Mense Madio indictione XIII.

320 V,33. Gregorius I. papa Cypriano diacono praecipit, ut Theodosio, monasterii Sancti Martini abbati, monachos tres in Sicilia morantes mancipiaque quaedam, ab ecclesiae Romanae hominibus inique detenta, restituat.

320 V,34. Gregorius I. papa Severo, scholastico exarchi, significat Agilulfum, Langobardorum regem, generalem pacem facere non recusare, si exarchus iudicium fieri voluerit; mandat igitur, exarcho persuadeat, ut pacem generalem faciat; si consentire noluerit, se specialem pacem facturum esse scribit, sed diversas insulas et loca peritura esse.

321 V,35. Gregorius I. papa Heliae, presbytero et abbati provinciae Isauriae, qui Romam non adierit, ignoscit. Evangelia solidosque septuaginta duos mittit. Epiphanium, filium eius, diaconum factum, de Romae detentum esse nuntiat.

323 Mense Iunio indictione XIII.

323 V,36. Gregorius I. papa apud Mauricium imperatorem queritur se urbano simplicitatis vocabulo ab eo fatuum appellatum esse, velut Ariulfi astutia deceptum; quem venire ad rempbulicam paratum fuisse; sed sibi, quam Nordulfo et Leoni, minorem fidem haberi. Vires Langobardorum cottidie excrescere scribit, et imperatorem admonet, ne ex terrena potestate citius indignetur sacerdotibus, quippe qui Dei aut angeli vocentur. Miserias suas enumerat: pacem sibi sumptam esse, quam cum Langobardis in Tuscia positis fecisset; de Romana civitate milites ablatos esse Narnias et Perusiam; ut Perusia teneretur, Romam relictam esse; postea Agilulfum advenisse atque ante oculos suos Romanos funibus ligatos ad Franciam ductos esse venales; tum quasitum esse cur frumenta defuerint et non solum se, sed etiam Gregorium praefectum praetorio et Castum magistrum militum gravi dominorum indignatione percussos esse.

326 V,37. Gregorius I. papa Mauricii imperatoris zelum pro pace Ecclesiae laudat; sed eam superbi cuiusdam vocabuli inventione turbari; neque sanctum Petrum neque Romanos pontifices, quibus appellatio "universalis" a synodo Chalcedonensi oblata esset, hac appellatione usos esse, ne diutius superbum sibi nomen imponat.

330 V,38. Gregorius I. papa apud Constantinam Augustam queritur Sardiniam, Corsicam, Siciliam insulas per iudices violentissimis exactionibus compilari. In Sardinia iudices ab iis, qui idolis immolent, praemia exigere; ex Corsica possessores propter nimiam exactionem ad Langobardos fugere cogi; in Sicilia Stephanum "marinarum chartularium" sine dictione causarum per possessiones ac domos titulos ponere. Imperatorem, ut ad levanda mala hortetur, rogat, etamsi dicat in Italiae expensas exactiones ex illis insulis transmitti.

332 V,39. Gregorius I. papa Constantinam Augustam propter favorem sancto Petro tributum laudat monetque, ut Iohannis episcopi Constantinopolitani, qui se universalem appellet, suberbiae obnitatur. Se in urbe inter gladios Langobardorum imperatoris saccellarium esse scribit. Maximo, episcopo Salonitano, ordinationem se inscio acceptam ad imperatoris voluntatem ignoscit; quin reliqua vero delicta animadvertantur, propter Deum effici posse negat.

335 V,40. Gregorius I. papa Sebastiano episcopo Resiniensi scribit malitiam amici eius domni Romani gladios Langobardum vincere. Sebastianum, qui ecclesiam ab Anastasio, patriarcha Antiocheno, oblatam abnuerit, laudat, eique unam ex vacuis ecclesiis Siciliae offert.

337 V,41. Gregorius I. papa Eulogio Alexandrino et Anastasio Antiocheno episcopis tam Pelagii (II.) quam suas ad Iohannem, episcopum Constantinopolitanum, litteras mittit, universalisque nomen Romanis pontificibus a synodo Chalcedonensi oblatum, sed non acceptum esse contendit; hortatur, ut "scripta cum universalis nominis falsitate nec dare umquam nec suscipere praesumant".

341 V,42. Gregorius I. papa Anastasio, episcopo Antiocheno, de restitutione gratulatus de Langobardorum gladiis, de iniquitatibus iudicum, de molestiis corporis queritur.

343 V,43. Gregorius I. papa Domitiano, episcopo metropolitano (Melitinensi), respondet se adversis rebus affictum ex litteris eius solacium percepisse. Sabinianum diaconum "curanda vulnera sua aperturum" nuntiat.

344 V,44. Gregorius I. papa Iohannem, episcopum Constantinopolitanum, blande admonet, ne uti universalis episcopi nomine pergat, quo ipsi Romani pontifices, universales a synodo Chalcedonensi appellati, abstineant. De Iohannis et Athanasii presbyterorum causa responsum differt propter tribulationes barbarorum, propter quas sibi respirare vix liceat.

350 V,45. Gregorius I. papa Sabiniano diacono Constantinopolitano mandat, ut superiorem epistulam, propter voluntatem imperatoris scriptam, Iohanni, episcopo Contantinopolitano, reddat, quem refert sub occasione presbyteri Iohannis gesta transmisisse, quibus se oecumenicum patriarcham nominaret; severiores litteras subsecutura esse; sibi rectam viam tenere propositum esse neque scelesto vocabulo consentire.

351 V,46. Gregorius I. papa Theodoro, medico imperatoris, de pecunia ad redimendos captivos missa gratias agit. Ad sacras litteras legendas hortatur. De suis afflictionibus scribit. Narsetem, Theodori susceptum, commendat. "Unam anatem cum duobus parvulis actacis" mitti.

352 V,47. Gregorius I. papa Luminoso, monasterii Sanctae Thomae Ariminensis abbati, significat Castorio episcopo eiusque successoribus monasterii laedendi potestatem ademisse.

353 V,48. Gregorius I. papa Leonito episcopo (Urbinati) praescribit, ut, cuius visitationem susceperit, ecclesiae Ariminensis patrimonium per eiusdem ecclesiae homines, non per alienos gubernari sinat; de quattuor portionibus ex reditibus ecclesiae faciendis et aliis quibusdam addit.

354 V,49. Gregorius I. papa Castorium episcopum Ariminensem eiusque successores monasterii sanctorum Andreae et Thomae privilegia servare iubet.

355 V,50. Gregorius I. papa Fortunato, episcopo Neapolitano, mandat, ut oratorium ab Andrea, Sancti Martini monasterii quondam abbate, conditum Sancto Petro et Sancti Michaeli consecret.

356 Mense Iulio indictione XIII.

356 V,51. Gregorius I. papa Andreae scholastico Marinianum, quondam presbyterum, reiectis competitoribus Donato archidiacono et Iohanne presbytero episcopum Ravennatem ordinatum commendat.

358 V,52. Gregorius I. papa Theodelindam, Langobardorum reginam, admonet, ut Constantii episcopo (Mediolanensis) ordinationem et communionem probet, cum professio catholicorum quattuor synodorum maximeque Chalcedonensis fidem amplectatur.

358 V,53. Gregorius I. papa Leandro episcopo (Hispalensi) per Probinum presbyterum librum de Regula pastorali mittit. Mittit et expositionem in beatum Hiob, cuius tertiae et quartae partis codices non adiicit, quia hos codices monasteriis dederit. De causarum tumultibus queritur.

359 V,53*. Gregorius I. papa Leandro episcopo (Hispalensi) expositionis in beatum Hiob praefationem inscribit; nam quod apocrisiarii munere Constantinopoli fungens amicis et maxime posuisse se scribit; qua in expositione loquendi artem se despexisse. Idem opus se iam antea monasteriis urbis Romae dedisse.

364 V,54. Gregorius I. papa nobilibus Syracusanis successorem dignum Maximiano defuncto episcopo expetentibus respondet, et Agatho a clero plebeque electus et aemulus eius ad se veniat necesse esse.

365 V,55. Gregorius I. papa Iohanni, abbati Regino, mandat de disciplina monasterii Sanctae Andreae iuxta Vulcanum siti corrigenda.

365 V,56. Gregorius I. papa Petro et Providentio, episcopis Istericis, sui visendi desiderium e Castorio notario reduce cognitum laudi tribuit; se venturis satisfacturum esse, de quibus dubitent, eosque sine molesta relaxaturum esse promittit.

366 V,57. Gregorius I. papa Iohanni, episcopo Corinthiorum, significat quaestione iussu suo habita, cum Secundinus episcopus Anastasium iuste damnasset nonnullosque ipsius arbitrio reservasset, se Paulo diacono et Clematio lectori veniam dedisse, Euphemium et Thomam vero sacris ordinibus privasse; hortatur ut Paulum diaconum in recipiendis expensis adiuvet.

368 V,57*. Synodus episcoporum 23, in qua constituitur (1) ne in Romana ecclesia sacri altaris ministri cantent; (2) ut clerici vel monachi cubiculariorum officiis fugantur; (3) ne quis ecclesiasticorum titulos ponat; (4) ne ullo tegmine veletur feretrum, quo Romani pontificis corpus ad sepeliendum ducitur; (5) ne pro ordinatione neve pro pallio beve pro chartis neve pastelli nomine neve ordinandus neve ordinatus quicquam tribuat; (6) ne ecclesiae servi, nisi examinatis moribus, ad Dei servitium admittantur.

374 Mense Augusto indictione XIII.

374 V,58. Gregorius I. papa Vergilio, episcopo Arelatensi, vices suas in regno Childeberti committit iuxta morem, metropolitis proprio honore servato, pallium transmittit conceditque, ne episcopis sine eius auctoritate longius pergere liceat; eorum causae in synodo duodecim episcoporum iudicentur et non discussae causae sibi referantur; addit secundum morem de simonia et de episcopis ex laicorum ordine non sumendis.

377 V,59. Gregorius I. papa universis episcopis Galliarum, qui sub regno Childeberti sunt, se Vergilio, episcopo Arelatensi, vices suas secundum antiquam consuetudinem comisisse nuntiat; cuius privilegia ut observent, praecipit.

379 V,60. Gregorius I. papa Childeberto, regi Francorum, nuntiat se cognita eius voluntate Vergilio, episcopo Arelatensi, secundum antiquam consuetudinem et vices suas comisisse et pallium misisse. Addit de episcopis ex laicorum ordine non sumendis et de simonia.

381 V,61. Gregorius I. papa Mariniano, episcopo Ravennati, ut in propria ecclesia et quater in anno extra ecclesiam pallio utatur, concedit; ecclesiae eius privilegia confirmat.

382 V,62. Gregorius I. papa Iohannem, episcopum Corinthiorum, hortatur, ut decessoris sui mala sanet; pallium mittit, secundum morem de simonia comprimeda monet, synodum Romanam pallium dato commodo concedi vetuisse nuntiat. De Andrea episcopo tarde suscepto addit.

384 V,63. Gregorius I. papa universis episcopis per Helladiam provinciam constitutis se epistula eorum per Andream episcopum suscepta Iohanni episcopo Corinthiorum pallium misisse nuntiat; cui ut oboediant, monet et de simonia scribit secundum morem.

385 Explicit regestum domni Gregorii de indictione XIII.

386 Incipiunt epistolae de regesto domni Gregorii

386 Mense Septembrio indictione XIV.

386 VI,1. Gregorius I. papa Mariniano, episcopo Ravennati, mandat, ut quae Iohannes, decessor eius, de ecclesiae rebus testamento contra leges caverit, irrita faciat. Privatis de rebus voluntatem illius servari iubet. De monasterii Sancti Apollinaris possessionibus tuendis addit.

387 VI,2. Gregorius I. papa clero et plebi ecclesiae Ravennatis orthodoxiam Mariniani episcopi, quattuor conciliorum statuta sequentis, commendat; cui ut oboediant, monet.

388 VI,3. Gregorius I. papa Maximum, praesumptorem ecclesiae Salonitanae, simoniace ordinatum missarumque iam interdictione affectum, Romam evocat.

389 VI,4. Gregorius I. papa Cypriano diacono mandat, ut Zenoni episcopo modiorum tritici duo milia tribuat egentibus dispertienda.

389 VI,5. Gregorius I. papa Brunichildae, reginae Francorum, Candidum presbyterum, praesentium latorem, patrimonioli guberandi causa missum, commendat.

390 VI,6. Gregorius I. papa Childeberto, regi Francorum Candidum presbyterum, praesentium latorem, Dynamio patricio in patrimoniolo gubernando succedentem commendat clavesque sancti Petri mittit.

391 VI,7. Gregorius I. papa Theodorito, Demetrio, Philippo, Zenoni et Alcisoni, episcopis Epiri, Andream episcopum Nicopolitanum consecratum gratulatur; cui se et pallium misisse et privilegia asseruisse scribit. De simonia vitanda addit.

393 VI,8. Gregorius I. papa Dono episcopo Messanensi pallii usum tribuit.

393 VI,9. Gregorius I. papa Bonifactio, episcopo Regestano, ecclesiam Carinensem illius ecclesiae coniunctam subicit.

394 VI,10. Gregorius I. papa Candido presbytero eunti in patrimonium Galliarum mandat, ut exactos pecuniis emat et vestimenta pauperibus tribuenda et Anglos septenum denum vel duodevicenum annorum pueros; nam solidos Galliarum in sua terra expendi non posse.

395 VI,11. Gregorius I. papa Fortunato, episcopo Neapolitano, concedit, ut Gratianum, ecclesiae Venafranae diaconum, Neapolitanae cardinalem nominet. Clericos, monachos vel alias religiosas personas de "conveniri a quoquam vel ad alterius iudicium exhiberi" patiatur, praecipit.

396 VI,12. Gregorius I. papa Montanam et Thomam, ecclesiae Romanae famulos, manumittit civitateque Romana donat. Utrique, quod in Gaudiosi presbyteri testamento habeat legatum asserit. Montanam in monasterio Sancti Laurentii converti, Thomam inter notarios militare consentit. (Quam manumissionis paginam Paterio notario dictavit.)

398 VI,13. Gregorius I. papa Cypriano diacono, rectori patrimonii Siciliae, mandat, ut Decium forensem presbyterum, episcopum Lilybitanum a se consecratum adiuvet.

398 VI,14. Gregorius I. papa Narsi comiti respondet Manichaeum esse codicem contra Athanasium presbyterun sibi transmissum, annotationes vero Pelagianas. Adelphium et Sabam Ephesina in synodo damnatos esse negat; "sicut Chalcedonensis synodus in uno loco ab ecclesia Constantinopolitana falsata sit, sic aliquid in Ephesina synodo factum esse opinatur; monet, ut vetustos codices requirat; Romanos codices "multo veriores esse Graecis". Iohannem presbyterum, cuius causa in synodo decisa sit, haeresis expertem esse addit.

400 VI,15. Gregorius I. papa Iohanni, episcopo Constantinopolitano, nuntiat Iohannem ecclesiae Chalcedonensis presbyterum, quem iudices ab eo constituti ob haeresim quandam "Marcianistarum" inique damnassent, in concilio a se absolutum esse.

401 VI,16. Gregorius I. papa Mauricium imperatorem de Iohannis, ecclesiae Chalcedonensis presbyteri, ante ob haeresim quandam "Marcianistarum" iniuste damnati, absolutione certiorem facit; quem ut tueatur, rogat.

402 VI,17. Gregorius I. papa Theoctisto, cognato imperatoris, Iohannem presbyterum, latorem praesentium, ob haeresim quandam "Marcianistarum" accusatum, sed in concilio a se absolutum, commendat.

403 Mense Octobri indictione XIV.

403 VI,18. Gregorius I. papa Iohanni, episcopo Syracusano, pallii usum secundum morem concedit omniaque ecclesiae eius privilegia confirmat.

403 VI,19. Gregorius I. papa Dominici, episcopi Africani (Carthaginensis), litteras gratas sibi fuisse scribit; de muneribus missis scribit plus se mentis illius affectus quam rerum copia delectari.

404 VI,20. Gregorius I. papa Cypriano diacono mandat, persuadeat Leoni, episcopo Catanensi, ut presbyterum quendam Iohanni, episcopo Syracusano, cuius proprius esse perhibeatur, cedat.

405 Mense Novembri indictione XIV.

405 VI,21. Gregorius I. papa Petro, episcopo Hydruntino, visitationem Brundisinae, Lippianae, Gallipolitanae ecclesiarum defert, quibus episcopus praeficiendos curet.

406 Mense Ianuario indictione XIV.

406 VI,22. Gregorius I. papa Petro, episcopo Aleriensi, mandat, ut basilicam cum baptisterio in loco Nigueno, in possessione, quae Cellas Cupias appellatur, iuris Romanae ecclesiae, iussu suo conditam, beato Petro atque Laurentio martyri consecret.

406 VI,23. Gregorius I. papa Anthemio subdiacono mandat, ut Pimenium, episcopum Amalfitanum, nisi ad ecclesiam reversus foris vagari desistat, in monasterium releget.

407 VI,24. Gregorius I. papa Mariniano, episcopo Ravennati, exponit ecclesiae eius auctoritatem neutiquam deminui, quod inter eam et Claudium abbatem Romae iudicetur; nam etiam causam inter Iohannem presbyterum et Iohannem Constantinopolitanum episcopum ortam Romam recurrisse. Spatham Ravennae a Petro diacono relictam per Secundium servum Dei et Castorium notarium, praesentium latores, mitti iubet.

408 VI,25. Gregorius I. papa Maximum Salonae, qui episcopatum arripuit, sacra contra interdictum procurare ausum saepiusque frustra vocatum, intra dies triginta Romam venire iubet. Quod scripserit serenissimos dominos, ut causa per legatos Salonae cognosceretur, praecepisse, se nec ea praecepta accepisse et scire dominos se in causas sacerdotales non miscere. Paulinum episcopum et Honoratum archidiaconum iniuriis affici vetat.

410 VI,26. Gregorius I. papa clero et nobilibus Salonitanis scribit, ne Maximum sibi in odio esse putent. Quem, ut Romam veniat, impellere eos iubet. Praeter Paulinum episcopum et Honoratum archidiaconum Maximi societate abstinere neminem miratur.

411 Mense Martio indiction XIV.

411 VI,27. Gregorius I. papa Candido, episcopo Urbis Veteris maioris, presbyteris carenti concedit, ut monachos paroeciae suae, quorum abbates assenserint, presbyteros ordinet.

412 VI,28. Gregorius I. papa Marinianum, episcopum Ravennatem, qui monasterium a decessore conditum iniuriis afficere conetur, reprehendit. Ne monasteria a clericis vexari sinat, praecipit. Romanum et Dominicum clericos, qui Roma discesserint, ad eorum officium reducat.

413 Mense Aprili indictione XIV.

413 VI,29. Gregorius I. papa Fortunato, episcopo Neapolitano, scribit mancipia cum Iudaica, tum pagana, quae ad Christianam fidem venire voluerint, in libertatem vindicanda esse; negotiatori vero, si servus mandatu alterius emptus tribus post mensibus ad ecclesiam confugiat, pretium a mandante numerandum.

414 VI,30. Gregorius I. papa Leoni, episcopo Catanensi, praecipit, ut servos paganos a Samaraeis circumcisos in libertatem vindicet, ecclesiasticam tuitionem eis impendat nec dominis eorum pretium restituat.

415 VI,31. Gregorius I. papa Castorio, notario suo, mandat, faciat, ut grandiores aetate homines affirment, quibus diebus episcopi Ravennates ante Iohannis, quondam episcopi, tempora pallio usi sint. Indiculum iurisiurandi in calce adnectit. Spatham, Ravennae relictam, praecipit, ut secum recovet et attendat, quod Bonifatius diaconus et Maurentius chartularius scripserint.

416 VI,32. Gregorius I. papa Anthemio subdiacono suo Neapolim dolorem suum e rebus Campanis ortum significat et per Stephanum, virum magnificum, latorem praesentium, pecuniam ad redimendos captivos mittit; mandat ut substantiam quondam Mariae describat.

417 Mense Maio indictione XIV.

417 VI,33. Gregorius I. papa Secundinum, episcopum Tauromenitanum, hortatur, ne Sincerem latorem praesentium, qui Hilari soceri hereditatem repudiaverit, ad solvenda defuncti debita cogi neque retinere sinat, quominus Romam veniat.

418 Mense Iunio indictione XIV.

418 VI,34. Gregorius I. papa Columbo, episcopo Numidiae, Rogatianum, diaconum eius, latorem praesentium, rectori patrimonii Siciliae a se commendatum esse nuntiat. Petri, episcopum se fuisse affirmantis, qui cum illo revertitur, causam ei delegat. Praecipit, ne catholicorum filios servosque a Donatistis baptizari patiatur.

419 VI,35. Gregorius I. papa Anthemio subdiacono Alexandriam, magnificam feminam, Vincomali viduam, commendat.

419 VI,36. Gregorius I. papa Cypriano diacono Iohannem religiosum, praesentium latorem, ab Historicorum schismate ad ecclesiam reversum commendat; quem pecunia annis singulis sustentari iubet.

420 VI,37. Gregorius I. papa Dono, episcopo Messanensi, Gregorium, praesentium latorem, Messanae habitare cupientem commendat.

420 VI,38. Gregorius I. papa Rufino, episcopo Vibonensi, mandat, ut de clero massae Nichoteranae presbyterum ordinet, qui episcopi paenitentis fungatur vice.

421 Mense Iulio indictione XIV.

421 VI,39. Gregorius I. papa Victorem, episcopum Panormitanum, hortatur, ut presbyterum ordinet, qui in monasterio Sanctae Hermae sacra procuret.

422 VI,40. Gregorius I. papa Venantium, exmonachum, patricium, hortatur, ne cum Iohanne, episcopo (Syracusano), armis contendat, quem ad pacem vocatum nuntiat.

423 VI,41. Gregorius I. papa Iohannem, episcopum Syracusanum, monet, ut Venantii oblationes suscpiat et in domo eius missas celebrari permittat aut ipse celebret.

423 VI,42. Gregorius I. papa cuidam abbati eiusque congregationi, cuius monasterium, in quo antea fuerit, in ruinis sit, oratorium in urbe Roma iuxta thermas Agrippinas ex Iohannis, presbyteri Romani, testamento in monasterium mutatum cum reditibus ab eodem testatore legatis concedit.

425 VI,43. Gregorius I. papa Leonti, episcopo Ariminensi, permittit, ut sancti Stephani martyris basilicam, post incendium refectam, dedicet ibique sanctuaria collocet.

425 VI,44. Gregorius I. papa Felicem, episcopum Pisaurensem, hortatur, ut cathedram, in monasterio a Iohanne, praesentium latore, constructo positam, amoveat, neve contra Gregorii decessoris praeceptum publice sacra missarum sollemnia ibidem celebrare pergat. Calicem Iohanni ablatum restitui iubet.

426 VI,45. Gregorius I. papa Leoni, episcopo Fanensi, Iohannem religiosum, praesentium latorem, ab Histricorum errore ad ecclesiam reversum commendat; cui ut subsidia ab ecclesia praesentur, se providisse scribit.

427 VI,46. Gregorius I. papa presbyteros, diaconos et clerum, nobiles ac populum Iaderae consistentes et milites hortatur, ut Maximi Salonitani excommunicati societate abstineant.

428 VI,47. Gregorius I. papa Urbico, abbati monasterii Sanctae Hermae Panormitano, scribit, ut Agathonem, latorem praesentium, si uxor quoque monachicam vitam degere velit, in monasterium asciscat.

428 VI,48. Gregorius I. papa Palladio, episcopo Santonensi, per Leuparicum presbyterum, praesentium latorem, reliquias sanctorum Petri et Pauli ac Laurentii Pancratiique martyrum mittit, quas in ecclesia iisdem sanctis constructa cum veneratione collocet.

429 VI,49. Gregorius I. papa Theoderico et Theudeberto fratribus, regibus Francorum, a paribus commendat Augustinum, servum Dei, praesentium latorem, cum aliis servis Dei ad Anglos iam ad fidem Christianam propensos, sed a sacerdotibus "e vicino" neglectos missum, cui iniunxerit, ut aliquos secum e vicino debeat presbyteros ducere. Item commendat Candidum, presbyterum et rectorem ecclesiae Romanae patrimonii.

430 VI,50. Gregorius I. papa Pelagio de Turnis et Sereno Massiliensi (necnon Aetherio Lugdunensi) episcopis a paribus Augustinum, servum Dei, latorem praesentium aliosque servos Dei et Candidum presbyterum, rectorem patrimonioli ecclesiae Romanae, commendat.

431 VI,50*. Gregorius I. papa servos Domini hortatur, ne aut molestiis itineris aut hominum sermone ab incepto deterreantur utque Augustino praeposito remeanti, quem abbatem factum nuntiat, per omnia oboediant.

432 VI,51. Gregoruis I. papa Vergilio, episcopo Arelatensi, metropolitae Galliarum, Augustinum servum Dei, praesentium latorem, cum aliis servis Dei et Candidum presbyterum et patrimoniolum ecclesiae Romanae commendat. Patrimonioli pensiones a prodecessore eius collectas Candido tradi iubet.

433 VI,52. Gregorius I. papa Desiderio Viennensi, Syagrio Augustodunensi episcopis a paribus Augustinum, servum Dei, latorem praesentium, cum aliis servis Det et rectorem patrimonioli Romanae ecclesiae, presbyterum Candidum, commendat.

434 VI,53. Gregorius I. papa Protasii, episcopi Aquensis, virtutes relatas ab Augustino, servo Dei, latore praesentium, laudat. Mandat, ut Vergilium, episcopum Arelatensem, ad restituendas pensiones hortetur a prodecessore illius de patrimoniolo ecclesiae Romanae perceptas tempore, quo ipse vicedomini curam in ecclesia Arelatensi gesserit. Candidum presbyterum, rectorem patrimonioli, commendat.

435 VI,54. Gregorius I. papa Stephani, abbatis monasterii, quod appellatur Lirinum in Galliis, vigilantiam, ex Augustino, servo Dei, praesentium latore, compertam, collaudat; propter cochleares et circulos pauperibus missos gratias agit.

436 VI,55. Gregorius I. papa Brunichildae, reginae Francorum, expetitas sanctorum Petri et Pauli reliquias per Leuparicum presbyterum, latorem praesentium mittit.

436 VI,56. Gregorius I. papa Arigii, patricii Galliae, virtutes relatas ab Augustino, servo Dei, latore praesentium, laudat eumque cum aliis servis Dei necnon Candidum presbyterum, rectorem patrimonii ecclesiae Romanae, commendat.

437 VI,57. Gregorius I. papa Brunichildae, reginae Francorum, commendat Augustinum, servum Dei, praesentium latorem, cum aliis servis Dei ad Anglos iam ad fidem Christianam propensos, sed a sacerdotibus, qui in vicino sint, neglectos, missum, cui iniunxerit, ut aliquos secum a vicino debeat presbytero ducere; item Candidum et patrimonium ecclesiae Romanae commendat.

438 VI,58. Gregorius I. papa Eulogii, episcopi Alexandrini, litteras sibi gratas fuisse scribit. Calamitates eius luget. Quanta a Langobardorum gladiis in cottidiana civium depraedatione atque interitu patiatur, strictim attingit. Ad epistolam per Sabinianum diaconum, responsalem suum Constantinopolitanum, missam non rescripsisse eum miratur. Isidorum diaconum, latorem praesentium, qui benedictionem sancti Marci evangelistae detulerit, cum lignis, aptis construendis navibus, transmittit.

439 Mense Augusto indictione XIV.

439 VI,59. Gregorius I. papa Gennadium, patricium Africae, reprehendit, quod non Paulo episcopo propter Donatistarum iniurias Romam eunti, ut ante biennium ei scripserit, auxilium praebuerit, ita ut diverso impedimento prohibitus sit. Cuius causam se recuperata valetudine aggressurum esse nuntiat. De eiusdem excommunicatione cur non primas, sed patricius sibi significaverit, miratur.

441 VI,60. Gregorius I. papa Dominico, episcopo Carhaginensi, de caritate exponit. De xeniis gratias agit.

442 VI,61. Gregorius I. papa Mauricio Tiberio Augusto episcopos Romae queri nuntiat, quod imperiales contra Donatistas leges in Africa neglegantur. Unum ex episcopis a Gennadio per litteras accusari scribit duobus aliis episcopis testibus; sed quia in causa ipsa saecularis iudicis interesset, se eosdem episcopos ad imperatorem mittendos esse existimasse.

443 VI,62. Gregorius I. papa Athanasium presbyterum "monasterii sancti Milae, cui est vocabulum Tannaco, quod in Lycaonia est provincia constitutum", qui ad apostolicam sedem recurrerat, suspicione haeresis liberat; idque se Iohannis, defuncti episcopi Contantinopolitani, successori, cum eiusdem synodicam acceperit, nuntiaturum esse pollicetur.

444 Explicit de indictione XIV.

445 Item epistola de suprascripto mense Aprili indictione XIV.

445 VI,63. Gregorius I. papa Secundo, servo Dei Ravennae, per Castorium eo iterum proficiscentem mandat, ut cum Agilulfo rege pacem componere festinet; nam iam et partes "istas" et diversas insulas in gravi periculo esse. Marinianum, episcopum Ravennatem, cui admonitionem iam miserit, sed qui omnino non responderit, ad sustentandos pauperes admoneri iubet.

447 Incipit ex regesto domni Gregorii de indictione XV.

447 Mense Octobri indictione XV.

447 VII,1. Gregorius I. papa Fortunato, episcopo Neapolitano, mandat, ut quam clericus eius velut servam dimiserit uxorem, latricem praesentium, cum libera reperta sit, recipi a marito iubeat.

448 VII,2. Gregorius I. papa Columbi, episcopi Numidiae, de Paulo episcopo litteras post eiusdem Constantinopolim profectionem allatas esse nuntiat eumque ex epistularum Gregorii assiduitate inimicitias sibi nasci querentem ad constantiam hortatur.

449 VII,3. Gregorius I. papa Gennadio, patricio Africae, Ruferium comitem civesque de Corsica in Africam evocatos commendat; rogat, ut exercitui in Corsicam mittendo idoneus dux praeponatur Anastasiusque tribunus, quem abiisse Corsi doleant, remittatur.

450 VII,4. Gregorius I. papa Cyriaco, episcopo Constantinopolitano, cuius virtutes, dum ipse Romanae sedis responsalis Constatinopoli fuerit, expertus sit, de inito pontificatu gratulatur, amorem et pacem petit Iohannemque Chalcedonensem et Athanasium Lycaoniae presbyterum commendat.

451 VII,5. Gregorius I. papa Cyriaco, episcopo Constantinopolitano, de pontificatu (quem suscepisse eum Georgius presbyter et Theodorus diaconus nuntiaverant) gratulatur; de synodica in posterum abstineat; in confessione Eudoxium damnatis immerito adnumeratum esse scrbit.

455 VII,6. Gregorius I. papa Mauricium imperatorem, qui post Iohannis, episcopi Constantinopolitani, mortem successoris creationem diu tardaverit, laudat; de Cyriaco, cuius curam in ecclesia administranda noverit, bene sperat. Georgium presbyterum et Theodorum diaconum imperatore iubente et hieme appropinquante dimissos nuntiat.

455 VII,7. Gregorius I. papa Mauricium, Patricium, Petrum, Domitianum, Helpidium, episcopos Graeciae, reprehendit, quod ob ordinationem Cyriaci, episcopi Constantinopolitani, nimis elati laetitia conclamaverint: "Haec dies, quam fecit Dominus."

457 VII,8. Gregorius I. papa Stephanum episcopum laudat, quod Mariae patriciae, ut "in sancto Dei ovili aggregaretur" persuaserit; Constantinum praefectum admoneri iubet "ut in causis, in quibus mixtus sit, semper Dei iudicium ante oculos cordis habeat".

458 VII,9. Gregorius I. papa Iohanni, episcopo Syracusano, de stipe pauperibus per Candidum missa gratias agit; de causis aliis eum ad priora sua responsa revocat; rogat, ne ipsius scripta inter epulas legi coram hospitibus iubeat.

459 VII,10. Gregorius I. papa Agnello, abbati Ariminensi, concedit, ut praepositum sibi adiungat.

459 VII,11. Gregorius I. papa Rufino, episcopo Ephesino, latorem praesentium, clericum litterarum nescium commendat, ut doctrina instruatur.

460 VII,12. Gregorius I. papa monasterio Sancti Cassiani Massiliensi atque Respectae abbatissae secundum petitionem Dynamii atque Aurelianae privilegia concedit.

461 Mense Novembri indictione XV.

461 VII,13. Gregorius I. papa Fortunato, episcopo Fanensi, permittit ad dissolvendum aes alienum captivorum redimendorum causa contractum, ut vasa sacra praesente Iohanne defensore vendat.

462 VII,14. Gregorius I. papa Constantium, episcopum Mediolanensem, malevolorum obtrectationem aequo animo ferre iubet; de ceteris causis Marinianum defensorem ipsius ei mandat; hortatur, ut episcopi remoti successor eligatur.

463 Mense Martio indictione XV.

463 VII,15. Gregorius I. papa Georgium presbyterum et Theodorum diaconum ecclesiae Constantinopolitanae non diutius Romae mansisse dolet; exponit Christum ad inferos descendentem solos illos a poenis debitis liberasse, qui eum et venturum esse crediderint et praecepta eius vivendo tenuerint.

465 Mense Aprili indictione XV.

465 VII,16. Gregorius I. papa Agnellum, episcopum Terracinensem, post Bacaudae episcopi mortem ecclesiae (Formiensis) visitatorem constituit; mandat, ut novum episcopum per clerum plebemque eligendum curet.

466 VII,17. Gregorius I. papa Sabiniano, episcopo Iadertino, Maximi (Salonitani) societatem iam repudianti praecipit, ut cum episcopis aliisque religiosis quam plurimis absolutionis percipiendae causa sine mora Romam veniat.

467 VII,18. Gregorius I. papa Martinum, diaconum et abbatem, criminibus obiectis absolvit locoque atque ordini suo restituit.

468 Mense Maio indictione XV.

468 VII,19. Gregorius I. papa Cypriano diacono scribit episcopis Siciliae se concessisse, ut non tertio, sed quinto quoque anno Romam adirent, eosque, quia iam diu non venerant, una cum Liparitano et Rhegiensi episcopis ad natalem sancti Petri vocat; quo itinere ne suspicio praetori detur, caveri iubet. De Libertino, viro magnifico, atque de exarcho, qui "in Pado occupatus est" addit.

469 VII,20. Gregorius I. papa Fortunato episcopo (Neapolitano) et Anthemio, defensori per Campaniam, mandat, Stephanum impellant, ut, quam sponsam habuerit, Catelli sorori, monacham professae, ablata restituat; Catellum, praesentium latorem, commendat.

470 VII,21. Gregorius I. papa Candido, presbytero suo per Gallias, mandat de quattuor Christianis Iudaeorum Narbonensium servis redimendis, pro quibus frater eorum, Dominicus, lator praesentium, petierit.

470 Mense Iunio indictione XV.

470 VII,22. Gregorius I. papa Gregoriae, cubiculariae Augustae, de peccatorum venia scribit; revelationes sibi fieri negat.

472 VII,23. Gregorius I. papa Theoctistam patriciam et Andream, quemadmodum et Augustae et "parvulorum dominorum" animos excolant, docet; de triginta auri libris per Sabinianum diaconum missis gratias agit, quarum dimidiam partem ad redimendos Crotonienses, qui anno superiore capta civitate in captivitatem Langobardorum ceciderint, dimidiam ad "lectisternia" monialibus Romae emenda se contulisse scribit. Clavem sancti Petri mittit, quam, cum praesente Autarith, Langobardorum rege, miraculum edidisset, ab eodem rege decessori suo missam esse narrat.

474 VII,24. Gregorius I. papa Anastasio, episcopo Antiocheno, scribit, ne universalis episcopi appellationem a Cyriaco (episcopo Constantinopolitano) assumptam parvi faciat.

476 VII,25. Gregorius I. papa Theodoro, medico Constantinopolitano, qui captivis pauperibusque stipem per Sabinianum diaconum miserit, gratias persolvit atque clavem sancti Petri transmittit.

477 VII,26. Gregorius I. papa Andream, munus sibi ab imperatore peti cupientem, ad quietam piamque vitam in proastio suo vocat; de imperatricis erga eum gratia congaudet; quod Constantina, clarissima puella, ante nuptias (cum Andrea) ineundas "ab huius mundi illecebris erepta" sit, vehementer exsultat; gratias agit Andreae, qui eum de duabus personis, qui cum Callinico venerant, cautum reddidit.

478 VII,27. Gregorius I. papa Narsae religioso, ut monachos a Paulo congregatos et alios quosdam de animarum salute per litteras hortetur, petenti non satisfacit; Constantinopoli enim neminem esse, qui de Latino in Graecum dictata bene transferat. Se dominae Gordiae scripsisse atque duas camisias et quattuor oraria eius Theoctistaeque coniugibus ex benedictione sancti Petri atque Narsae unum puerulum obtulisse memorat. Anatolium diaconum, responsalem suum, commendat.

480 VII,28. Gregorius I. papa Cyriaco, episcopo Constantinopolitano, respondens scandali occasionem a sese quaeri negat; significat de Anatolio diacono, ut et imperatori et Cyriaco satisfaceret, misso; monet, ut novum verbum, per quod scandalum ortum sit, auferat.

481 VII,29. Gregorius I. papa Anastasium presbyterum hortatur, ut suscepto "ducatu" monasterii, "quod Neas dicitur", veteres inter monasterii patrem et episcopum Hierosolymitanum inimicitias una cum Amos episcopo componat. De reliquiis, quas per Exhilaratum secundicerium et post per Sabianum diaconum transmiserit, gratias dicit.

483 VII,30. Gregorius I. papa Mauricii imperatoris de nuntiis Cyriaci (episcopi Constantinopolitani) benigne excipiendis adhortatione negat opus fuisse; quos vel sacra secum procurasse scribit. Elatione Cyriaci (universalem se appellantis) ait non frivolam modo, sed etiam perniciosam esse.

484 VII,31. Gregorius I. papa Eulogio Alexandrino et Anastasio Antiocheno episcopis a pari significat se Cyriaci nuntios ad res divinas Romae admisisse, diacono suo vero Constantinopoli versanti, ne illi sacra facienti adesset, praecepisse. Addit de Eudoxio, quem Cyriacus in damnatorum numero videatur falso retulisse; de "Sozomeni" historia a sede apostolica repudiata; de monachi Isauriae et se synodi Ephesiae actis et de Adae anima.

487 VII,32. Gregorius I. papa Dominicum, episcopum Carthaginiensem, motus querela Cumquodei abbatis, praesentium latoris, ut, qui monachi monasterium deseruerint, poenas iis irroget, hortatur.

488 Mense Iulio indictione XV.

488 VII,33. Gregorius I. papa Dynamii et Aureliae in Francia degentium religionem laudat et confirmat. Codicem expetitum pollicetur.

488 VII,34. Gregorius I. papa Domnicam, Iohannis uxorem, ad ecclesiam reversam esse gaudet, Romamque ut ad maritum veniat, hortatur.

489 VII,35. Gregorius I. papa Dono, episcopo Messanensi, praecipit, ut Faustinum, latorem praesentium, ecclesiae Meriensis militem, in dissolvendo aere alieno, ad filias redimendas conflato, ecclesiae illius opibus adiuvet.

490 VII,36. Gregorius I. papa Iohanni, episcopo Syracusano, mandat, ut inter Caesarium abbatem "monasterii Sancti Petri, quod in loco, qui Baias dicitur, constitutum est", et Iohannem, abbatem monasterii Sanctae Luciae Syracusani, finium controversiam Iohanne agrimensore, per Fantinum misso, usus componat; Caesarium commendat.

491 VII,37. Gregorius I. papa Eulogium, episcopum Alexandrinum, haereticos oppugnantem laudat; ligna pollicetur; sex minora Aquitanica pallia et duo oraria mittit; addit se collatum et viritheum non libenter bibere; cognidium poscit, quia Romae a negotiatoribus "nomen cognidii et non substantia comparetur".

493 VII,38. Gregorius I. papa Cypriano diacono, rectori suo per Siciliam, alio electo repudiato mandat, disquirat, num Marcianus, dioecesis Taurianensis presbyter, in ecclesia Massalargiensi, dioecesis Catanensis, habitans, dignus sit, qui Locrensis episcopus creetur.

493 Mense Augusto indictione XV.

493 VII,39. Gregorius I. papa Mariniano, episcopo Ravennati, mandat, ut Corneliensibus pro lapso episcopo successorem consecrari postulantibus satisfaciat.

494 VII,40. Gregorius I. papa Marinianum, episcopum Ravennatem, hortatur, videat "ne ullam deinceps in monasteriis clerici ... ob aliud habeant, nisi orandi tantummodo causa accedendi, licentiam, aut si forte ad peragenda sacra missarum fuerint invitati mysteria".

495 VII,41. Gregorius I. papa Cypriano, diacono suo per Siciliam, mandat, ut Paulam, praesentium latricem, contra inurias et Theodori, quondam Iudaei, et ecclesiae Messanensis hominum defendat.

495 Explicit indictio XV.

496 Item epistola quam reliqui de mense Aprili indictione XIV.

496 VII,42. Gregorius papa una cum fratribus et coepiscopis suis, qui praesentes inveniri potuerunt, sacerdotibus et levitis, ducibus, nobilibus, clericis, monachis, militibus et populo in Ravenna civitate consistentibus vel ex ea foris degentibus illum, qui noctu "in civitatis loco contestationem posuit", in Castorii, notarii ac responsalis "crimine loquentem sibique etiam de facienda pace callide contradicentem", excommunicatum et anathemizatum nuntiat, nisi in solem progressus aut rationes afferat aut errasse se profiteatur.

497 Additamenta

Index